खालीलपैकी कोण भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसचे जहालवादी नेते नाहीत?

योग्य उत्तर सुरेंद्र नाथ बॅनर्जी आहे.

Key Points

• 1907 मध्ये कॉंग्रेसच्या सुरत अधिवेशनात कॉंग्रेसचे दोन भाग झाले - मवाळ आणि जहाल, ज्याला 'सूरत फाळणी' म्हणून देखील ओळखले जाते.
• जहाल मवाळांच्या पद्धती आणि कामगिरीवर समाधानी नव्हते.
• ते अतिरेकी तीन गट होते. बाळ गंगाधर टिळक यांच्या नेतृत्वाखालील महाराष्ट्रीय गट, बिपीन चंद्र पाल आणि अरबिंदो घोष यांच्या नेतृत्वाखालील बंगाल गट आणि लाला लजपत राय यांच्या नेतृत्वाखालील पंजाब गट.
• बाल गंगाधर टिळक, लाला लजपत राय आणि बिपिन चंद्र पाल हे जहालांचे सर्वात प्रमुख नेते होते, ज्यांना एकत्रितपणे लाल-बाल-पाल त्रिकूट म्हणून ओळखले जाते.

Important Points

• सुरेंद्रनाथ बॅनर्जी
  • तो ब्रिटिश राजवटीत लवकरात लवकर राजकीय नेते होते.
  • ते भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसचे संयमी नेते होते. म्हणून, पर्याय 3 योग्य आहे.
  • त्यांना 'राष्ट्रगुरू' आणि 'इंडियन बर्क' देखील म्हणतात.
  • 'द बेंगली' वृत्तपत्राची स्थापना केली.
  • त्यांनी इंडियन नॅशनल असोसिएशनची स्थापना केली, एक राष्ट्रवादी संघटना ज्याद्वारे त्यांनी 1883 आणि 1885 मध्ये भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसच्या दोन सत्रांचे नेतृत्व केले.
  • पुढे, ते भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसचे ज्येष्ठ सदस्य झाले आणि त्यांच्या संस्थापक सदस्यांपैकी एक होते.
  • 1869 मध्ये भारतीय नागरी सेवा परीक्षेत पात्र ठरणारे ते दुसरे भारतीय होते परंतु त्यांनी त्यांचे वय चुकीचे दाखवले आहे असा दावा करून त्यांना त्यातून काढून टाकण्यात आले.
  • 1871 मध्ये त्यांनी पुन्हा परीक्षा उत्तीर्ण केली आणि सिल्हेटमध्ये सहाय्यक दंडाधिकारी म्हणून त्यांची नियुक्ती झाली, परंतु गंभीर न्यायालयीन त्रुटीमुळे त्यांना लवकरच बडतर्फ करण्यात आले.

Additional Information

• बिपीन चंद्र पाल
  • बिपिन चंद्र पाल हे जहालमतवादी नेत्यांपैकी एक प्रमुख नेते होते.
  • बिपिन चंद्र पाल आणि अरबिंदो घोष यांच्या नेतृत्वाखालील जहालांचा बंगाल गट.
  • त्यांना अरबिंदो घोष यांच्या हस्ते ' राष्ट्रवादाचे सर्वात शक्तिशाली पैगंबर ' ही पदवी देण्यात आली.
  • त्यांनी स्वदेशी चळवळीला पाठिंबा दिला.
  • त्यांनी स्वराज, परिदासक, पब्लिक ओपिनियन अँड ट्रिब्यून, हिंदू रिव्ह्यू, इंडिपेंडंट, डेमोक्रॅट ही वृत्तपत्रे सुरू केली.
• बाळ गंगाधर टिळक
  • ते भारतीय राष्ट्रवादी आणि स्वातंत्र्य कार्यकर्ते होते भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीचा पहिला नेता म्हणून उल्लेख केलेल्या ब्रिटिश वसाहती अधिकाऱ्यांनी त्यांना " भारतीय अशांततेचे जनक " म्हटले.
  • त्यांना “लोकमान्य”, म्हणजे “लोकांनी स्वीकारलेले (त्यांचा नेता म्हणून)” ही पदवी देखील बहाल करण्यात आली. महात्मा गांधींनी त्यांना "आधुनिक भारताचा निर्माता" म्हटले. टिळक हे स्वराज्याचे पहिले आणि खंबीर पुरस्कर्ते होते.
  • ते मराठीतील त्यांच्या वाक्यासाठी ओळखले जातात: “स्वराज्य हा माझा जन्मसिद्ध हक्क आहे आणि तो मी मिळवणारच!” .
  • त्यांनी बिपिन चंद्र पाल, लाला लजपत राय, अरबिंदो घोष, व्हीओ चिदंबरम पिल्लई आणि मुहम्मद अली जिना यांच्यासह अनेक भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस नेत्यांशी घनिष्ट युती केली.
  • भारतीय विद्यार्थ्यांमध्ये राष्ट्रवादी शिक्षणाची प्रेरणा देण्यासाठी त्यांनी महाविद्यालयीन बॅचमेट, विष्णू शास्त्री चिपळूणकर आणि गोपाळ गणेश आगरकर यांच्यासोबत डेक्कन एज्युकेशनल सोसायटी सुरू केली.
  • आपल्या अध्यापनाच्या कार्याला समांतर, टिळकांनी मराठीतील 'केसरी' आणि इंग्रजीतील 'महर्ट' ही दोन वृत्तपत्रे काढली.
• श्री अरबिंदो
  • इंग्लंडमध्ये शिकलेल्या पहिल्या भारतीयांपैकी ते एक होते.
  • ते कवी, विचारवंत, स्वातंत्र्यसैनिक, योगी आणि आध्यात्मिक नेते होते. त्यांचा जन्म 15 ऑगस्ट 1872 रोजी कोलकाता, पश्चिम बंगाल येथे झाला.
  • त्यांनी पृथ्वीवरील दैवी जीवनाचे तत्वज्ञान मांडले आणि पुद्दुचेरी येथे आश्रम स्थापन केला.
  • त्यांची महाकाव्य सावित्री ही त्यांची महान कृती आहे.
  • ब्रिटिशांविरुद्धच्या भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यातील त्यांच्या सहभागामुळे त्यांना लोकप्रियता मिळाली आणि हळूहळू ते आध्यात्मिक आणि योगगुरू बनले.
  • त्यांनी 'अविभाज्य योग' म्हणून ओळखला जाणारा अध्यात्माचा एक नवीन मार्ग शोधून काढला.
  • त्यांच्या शिकवणीचा मुख्य उद्देश लोकांच्या चेतनेची पातळी वाढवणे आणि लोकांना त्यांच्या खऱ्या स्वभावाची जाणीव करून देणे हा होता.
  • त्यांनी भारतीय संस्कृती, देशाचा सामाजिक-राजकीय विकास, अध्यात्म इत्यादींवर केंद्रित अनेक पुस्तके लिहिली आहेत.