Question
Download Solution PDFभारतीय राज्यघटनेचे कोणते अनुच्छेद उच्च न्यायालयांना प्राधिलेख जारी करण्याचा अधिकार देते?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर अनुच्छेद 226 हे आहे.
Key Points
- उच्च न्यायालयाला अनुच्छेद 226 अंतर्गत मूलभूत हक्कांच्या अंमलबजावणीसाठी निर्देश, आदेश किंवा प्राधिलेख जारी करण्याचा अधिकार आहे.
- उच्च न्यायालयाला मूलभूत हक्काच्या अंमलबजावणीसाठी आणि इतर कोणत्याही हेतूसाठी निर्देश, आदेश किंवा प्राधिलेख जारी करण्याचा अधिकार आहे, ज्यामध्ये पुढील बाबी समाविष्ट आहेत:
- हिबियस कॉर्पस
- मँडॅमस
- प्रोहिबिशन
- क्वो-वारंटो
- सर्शिओरराय.
- 'इतर कोणत्याही हेतूसाठी' हा वाक्यांश सामान्य कायदेविषयक अधिकाराच्या अंमलबजावणीचा संदर्भ देतो.
- उच्च न्यायालय कोणतीही व्यक्ती, प्राधिकरण आणि सरकारला, जर कारवाईचे कारण त्याच्या प्रादेशिक अधिकारक्षेत्रात उद्भवले असेल, तर केवळ त्याच्या प्रादेशिक अधिकार क्षेत्रातच नव्हे, तर त्याच्या प्रादेशिक अधिकार क्षेत्राबाहेर देखील प्राधिलेख जारी करू शकते.
Additional Information
5 प्राधिलेखांचे वर्णन :
| प्राधिलेख | वर्णन |
|---|---|
| हिबियस कॉर्पस | कैदी किंवा अन्य अटकेत असलेल्या व्यक्तीचा तुरुंगवास किंवा ताब्यात घेणे कायदेशीर आहे की नाही हे निर्धारित करण्यासाठी बंदी किंवा अटकेत असलेल्या व्यक्तीला न्यायालयासमोर आणण्यासाठी हिबियस कॉर्पसचा प्राधिलेख वापरला जातो. |
| मँडॅमस | हा एक कनिष्ठ न्यायालयाला आदेश म्हणून जारी केलेला न्यायालयीन प्राधिलेख आहे किंवा एखाद्या व्यक्तीला सार्वजनिक किंवा वैधानिक कर्तव्य बजावण्याचा आदेश देतो. |
| प्रोहिबिशन | हा प्राधिलेख बऱ्याचदा उच्च न्यायालयाद्वारे कनिष्ठ न्यायालयाला जारी केला जातो, जे त्याच्या अधिकारक्षेत्रात येत नसलेल्या प्रकरणावर पुढे कार्यवाही न करण्याचा आदेश देते. |
| क्वो-वारंटो |
हा एक प्राधिलेख किंवा कायदेशीर कारवाई आहे, ज्यासाठी एखाद्या व्यक्तीने पद किंवा मताधिकार धारण केले आहे, दावा केला आहे किंवा वापरला आहे हे दर्शवणे आवश्यक आहे. |
| सर्शिओरराय | हा प्राधिलेखाचा एक प्रकार आहे, ज्याद्वारे अपीलीय न्यायालय एखाद्या प्रकरणाचे त्याच्या विवेकबुद्धीनुसार पुनरावलोकन करण्याचा निर्णय घेते. |
Last updated on May 28, 2025
-> SSC JE notification 2025 for Civil Engineering will be released on June 30.
-> Candidates can fill the SSC JE CE application from June 30 to July 21.
-> The selection process of the candidates for the SSC Junior Engineer post consists of Paper I, Paper II, Document Verification, and Medical Examination.
-> Candidates who will get selected will get a salary range between Rs. 35,400/- to Rs. 1,12,400/-.
-> Candidates must refer to the SSC JE Previous Year Papers and SSC JE Civil Mock Test, SSC JE Electrical Mock Test, and SSC JE Mechanical Mock Test to understand the type of questions coming in the examination.
-> The Staff Selection Commission conducts the SSC JE exam to recruit Junior Engineers in different disciplines under various departments of the Central Government.