पश्चिम घाटाबद्दल योग्य विधाने निवडा.

a. पश्चिम घाटाची उंची उत्तरेकडून दक्षिणेकडे उत्तरोत्तर वाढत जाते.

b. महेंद्रगिरी हे पश्चिम घाटातील सर्वोच्च शिखर आहे.

c. पश्चिम घाट हा पूर्व घाटापेक्षा उंच आहे.

d. पश्चिम घाटाची उंची उत्तरेकडून दक्षिणेकडे उत्तरोत्तर कमी होत आहे.

फक्त a आणि c हे योग्य उत्तर आहे.

Key Points

पश्चिम घाट आणि पूर्व घाट यांची तुलना आणि उंचीची वैशिष्ट्ये

• उंची प्रवणता: पश्चिम घाटाची उंची उत्तरेकडून (500-900 मीटर) दक्षिणेकडे वाढत जाते, दक्षिणेकडील प्रदेशात 2,000 मीटरपेक्षा जास्त उंची आढळते.
• प्रमुख शिखरे: अनैमुडी (2,695 मीटर) आणि दोडाबेट्टा (2,637 मीटर) ही दक्षिणेस स्थित पश्चिम घाटातील सर्वोच्च शिखरे आहेत.
• उंचीची तुलना: पश्चिम घाट (सरासरी 900-1,600 मीटर) हे पूर्व घाटांच्या (सरासरी 600 मीटर) तुलनेत लक्षणीयरीत्या उंच आहेत.
• भौगोलिक रचना: पश्चिम घाट एक अखंड श्रेणी तयार करतात, तर पूर्व घाट खंडित आणि अनियमित आहेत.
• हवामानाचा प्रभाव: पश्चिम घाटाच्या वाढत्या उंचीमुळे वाऱ्याच्या बाजूने, विशेषतः दक्षिणेकडील भागात जास्त पाऊस पडतो.

Additional Information

• पूर्व घाट: पूर्व घाट ही भारतातील आणखी एक महत्त्वाची डोंगररांग आहे, जी ओडिशा ते तामिळनाडूपर्यंत पूर्व किनाऱ्याच्या बाजूने आहे. त्यांची उंची साधारणपणे पश्चिम घाटापेक्षा कमी आहे.
• विंध्य डोंगररांग: विंध्य डोंगररांग मध्य भारतात पसरलेली असून, उत्तरेकडील मैदानांना दक्षिण द्वीपकल्पापासून विलग करते. हे समृद्ध खनिज संसाधनांसाठी ओळखले जाते.
• सातपुडा डोंगररांग: सातपुडा डोंगररांग दक्षिणेस विंध्य रांगांना समांतर जाते. हे अनेक राष्ट्रीय उद्याने आणि वन्यजीव अभयारण्यांचे घर आहे.
• पश्चिम घाट: भारताच्या मान्सून प्रणालीमध्ये पश्चिम घाट महत्वाची भूमिका बजावतात, कारण ते अरबी समुद्रातून आलेले आर्द्र वारे रोखतात, ज्यामुळे प्रदेशात मुसळधार पाऊस पडतो.

Important Points