कार्य आणि वेतन MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for Work and Wages - मोफत PDF डाउनलोड करा
Last updated on Jun 9, 2025
Latest Work and Wages MCQ Objective Questions
कार्य आणि वेतन Question 1:
A आणि B एक काम अनुक्रमे 6 आणि 8 दिवसांत पूर्ण करतात. C च्या मदतीने, त्यांनी हे काम 3 दिवसांत पूर्ण केले आणि 3,848 रुपये कमवले. तर C चा वाटा किती होता?
Answer (Detailed Solution Below)
Work and Wages Question 1 Detailed Solution
दिलेल्याप्रमाणे:
A ची कार्यक्षमता = 4 एकके
B ची कार्यक्षमता = 3 एकके
(A + B + C) ची कार्यक्षमता = 8 एकके
एकूण काम = 3848 एकके
वापरलेले सूत्र:
C ची कार्यक्षमता = एकूण कार्यक्षमता - A ची कार्यक्षमता - B ची कार्यक्षमता
प्रत्येक एकक कार्यक्षमतेचे काम = एकूण काम ÷ एकूण कार्यक्षमता
C चा वाटा = C ची कार्यक्षमता × प्रत्येक एकक कार्यक्षमतेचे काम
गणना:
C ची कार्यक्षमता = 8 - 4 - 3
⇒ C ची कार्यक्षमता = 1 एकक
प्रत्येक एकक कार्यक्षमतेचे काम = 3848 ÷ 8
⇒ 1 एकक = 481
C चा वाटा = 481
∴ योग्य उत्तर 481 आहे.
कार्य आणि वेतन Question 2:
आरव एक काम एकटा 6 दिवसात करू शकतो आणि बबिता ते 8 दिवसात करू शकते. आरव आणि बबिता यांनी ते काम 2400 रुपयांना करण्याचे काम हाती घेतले. चैतन्यच्या मदतीने त्यांनी ते काम 3 दिवसात पूर्ण केले. बबिताला किती पैसे द्यायचे आहेत?
Answer (Detailed Solution Below)
Work and Wages Question 2 Detailed Solution
दिलेल्याप्रमाणे:
आरव ते काम 6 दिवसात एकटा पूर्ण करू शकतो.
बबिता हे काम 8 दिवसांत एकटीने पूर्ण करू शकते.
आरव, बबिता आणि चैतन्य यांनी मिळून 3 दिवसांत काम पूर्ण केले.
एकूण रक्कम = ₹2,400
वापरलेले सूत्र:
कार्यक्षमता = एकूण काम / वेळ
गणना:
6, 8 आणि 3 दिवसांचा लसावि = 24
एकूण काम = 24
आरवची कार्यक्षमता = 24 ÷ 6 = 4
बबिताची कार्यक्षमता = 24 ÷ 8 = 3
(आरव + बबिता + चैतन्य) ची कार्यक्षमता = 24 ÷ 3 = 8
चैतन्यची कार्यक्षमता = 8 - 4 - 3 = 1
त्यांच्या कार्यक्षमतेचे एकूण गुणोत्तर: आरव : बबिता : चैतन्य = 4 : 3 : 1
एकूण गुणोत्तर =4 + 3 + 1 = 8
बबिताला द्यावयाची रक्कम = 2400 × 3/8 = ₹900
∴ बबिताला द्यावयाची रक्कम = ₹900
कार्य आणि वेतन Question 3:
एकटा A एक काम 6 दिवसांत करतो आणि एकटा B ते काम 8 दिवसांत करतो. A आणि B ने ₹3,200 साठी ते काम घेतले होते. C च्या मदतीने, त्यांनी 3 दिवसांत काम पूर्ण केले. तर C ला किती पैसे द्यावे लागतील?
Answer (Detailed Solution Below)
Work and Wages Question 3 Detailed Solution
दिलेले आहे:
A चे 1 दिवसाचे काम = \(\frac{1}{6}\)
B चे 1 दिवसाचे काम = \(\frac{1}{8}\)
एकत्रितपणे 1 दिवसात पूर्ण केलेले काम = \(\frac{1}{3}\)
एकूण देय रक्कम = ₹3,200
वापरलेले सूत्र:
C चे 1 दिवसासाठी कामातील योगदान = प्रतिदिन एकूण काम - (A चे प्रतिदिन काम + B चे प्रतिदिन काम)
C साठीची रक्कम = एकूण देय रक्कम × C द्वारे केलेले काम/एकूण काम
गणना:
A आणि B चे 1 दिवसासाठीचे कामातील योगदान = \(\frac{1}{6} + \frac{1}{8}\)
⇒ A आणि B चे कामातील योगदान = \(\frac{4+3}{24} = \frac{7}{24}\)
C चे 1 दिवसासाठीचे कामातील योगदान = \(\frac{1}{3} - \frac{7}{24}\)
⇒ \(\frac{8}{24} - \frac{7}{24} = \frac{1}{24}\)
C ने 3 दिवसांत केलेले काम = \(\frac{1}{24} \times 3 = \frac{3}{24} = \frac{1}{8}\)
C साठीची रक्कम = ₹3,200 × \(\frac{1}{8}\)
⇒ C साठीची रक्कम = ₹400
∴ C ला ₹400 द्यावे लागतील.
कार्य आणि वेतन Question 4:
एक काम 12 दिवसांत पूर्ण करण्यासाठी 8 कामगार नियुक्त केले जातात. 2 दिवसांनंतर, काही तातडीमुळे, काम पुढील 2 दिवसांत पूर्ण करायचे आहे. वेळेवर काम पूर्ण करण्यासाठी आता किती कामगार अधिक नियुक्त करावे लागतील?
Answer (Detailed Solution Below)
Work and Wages Question 4 Detailed Solution
दिलेले आहे:
सुरुवातीचे कामगार = 8
काम पूर्ण करण्यासाठी एकूण वेळ = 12 दिवस
2 दिवसांत पूर्ण झालेले काम = 8 कामगार
काम पूर्ण करण्यासाठी शिल्लक वेळ = 2 दिवस
वापरलेले सूत्र:
झालेले काम = कामगार × वेळ
गणना:
एकूण काम = 8 कामगार × 12 दिवस = 96 कामगार-दिवस
2 दिवसांत पूर्ण झालेले काम = 8 कामगार × 2 दिवस = 16 कामगार-दिवस
शिल्लक काम = 96 - 16 = 80 कामगार-दिवस
काम पूर्ण करण्यासाठी शिल्लक वेळ = 2 दिवस
समजा, आवश्यक अतिरिक्त कामगार x आहेत.
आता, एकूण कामगार = 8 + x
शिल्लक काम 2 दिवसांत पूर्ण करायचे आहे:
⇒ (8 + x) कामगार × 2 दिवस = 80 कामगार-दिवस
⇒ 16 + 2x = 80
⇒ 2x = 80 - 16
⇒ 2x = 64
⇒ x = 64/2 = 32
∴ वेळेवर काम पूर्ण करण्यासाठी 32 कामगार अधिक नियुक्त करावे लागतील.
कार्य आणि वेतन Question 5:
P आणि Q हे एक काम अनुक्रमे 12 दिवस आणि 9 दिवसांत पूर्ण करू शकतात. ते दोघे एकत्र काम करतात आणि ₹63,000 कमावतात. तर P चा वाटा (रुपयांमध्ये) काढा:
Answer (Detailed Solution Below)
Work and Wages Question 5 Detailed Solution
दिलेले आहे:
P हा 12 दिवसांत काम पूर्ण करू शकतो.
Q हा 9 दिवसांत काम पूर्ण करू शकतो.
कामासाठी मिळालेली एकूण कमाई = ₹63,000
वापरलेले सूत्र:
P ने एका दिवसात केलेले काम = 1/12
Q ने एका दिवसात केलेले काम = 1/9
P आणि Q ने एका दिवसात एकत्र केलेले काम = (1/12) + (1/9)
P चा वाटा = (P ने केलेले काम)/(एकूण काम) × एकूण कमाई
गणना:
P आणि Q ने एका दिवसात एकत्र केलेले काम:
12 आणि 9 यांचा लसावि = 36
P ने एका दिवसात केलेले काम = 3/36
Q ने एका दिवसात केलेले काम = 4/36
एका दिवसात दोघांनी एकत्र केलेले काम = (3/36) + (4/36) = 7/36
P आणि Q ने केलेल्या कामाचे गुणोत्तर:
गुणोत्तर = P ने केलेले काम : Q ने केलेले काम = 3 : 4
समजा, एकूण काम 7 भागांमध्ये (P द्वारे 3 भाग आणि Q द्वारे 4 भाग) विभागले गेले आहे.
P चा वाटा = (3/7) × 63,000
⇒ P चा वाटा = 27,000
P चा वाटा ₹27,000 आहे.
Top Work and Wages MCQ Objective Questions
A आणि B ने मिळून 13/15 काम आणि B आणि C मिळून 11/20 काम करायचे आहे. A आणि C च्या मजुरीमधील फरक 7600 रुपये आहे, तर A आणि C चे एकूण वेतन किती आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Work and Wages Question 6 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेल्याप्रमाणे:
A आणि C च्या मजुरीमधील फरक = 7600 रुपये
वापरलेले सूत्र:
मजुरीत वाटा = पूर्ण झालेले काम/एकूण काम × एकूण वेतन
गणना:
एकूण काम 60 युनिट असू द्या,
A आणि B ने केलेले काम = 13/15 × 60 = 52 एकक
⇒ C ने केलेले काम = 60 – 52 = 8 एकक
B आणि C ने केलेले काम = 11/20 × 60 = 33 एकक
⇒ A ने केलेले काम = 60 – 33 = 27 एकक
B ने केलेले काम = 60 – 27 – 8 = 25 एकक
प्रश्नानुसार,
27 – 8 = 19 एकक = 7600
⇒ 1 एकक = 400
A आणि C चे एकूण वेतन = (27 + 8) = 35 युनिट्स = 35 × 400 = 14000 रुपये
एका शिबिरात, 120 पुरुष किंवा 200 मुलांसाठी जेवण उपलब्ध असते. जर 150 मुलांनी जेवण घेतले असेल, तर किती पुरुषांना उरलेले जेवण दिले जाईल?
Answer (Detailed Solution Below)
Work and Wages Question 7 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेले आहे:
एका शिबिरात 120 पुरुष किंवा 200 मुलांसाठी जेवण उपलब्ध असते.
गणना:
प्रश्नानुसार, 150 मुलांनी जेवण घेतले
म्हणून, 50 मुले शिल्लक राहिली
⇒ 200 मुले = 120 पुरुष
⇒ 50 = 120 × (\(\frac{50}{200}\)) पुरुष
⇒ 30 पुरुष
∴ 30 पुरुषांना उरलेले जेवण दिले जाईल.
एका फर्मने महागाईच्या काळात 12 ∶ 5 च्या प्रमाणात कर्मचारी कमी केले आणि प्रति कर्मचारी सरासरी वेतन 9 ∶ 17 च्या प्रमाणात वाढवले. असे केल्याने, फर्मने 46,000 रुपये वाचवले. फर्मचा प्रारंभिक खर्च (रुपये मध्ये) किती होता?
Answer (Detailed Solution Below)
Work and Wages Question 8 Detailed Solution
Download Solution PDFवापरलेले सूत्र:
खर्च = कर्मचाऱ्यांची संख्या × सरासरी वेतन
गणना:
फर्मच्या कर्मचार्यांची संख्या अनुक्रमे 12x आणि 5x कपातपूर्व आणि कपातीनंतर आहे असे समजा.
आणि सरासरी पगार अनुक्रमे 9y आणि 17 y वकपातपूर्व आणि कपातीनंतर आहे असे समजा.
कपात करण्यापूर्वी खर्च 12x × 9y आहे
कपात केल्यानंतर खर्च 5x × 17y आहे
ATQ: 12x × 9y - 5x × 17y = 46000
⇒ (108 - 85)xy = 46000
⇒ 23xy = 46000
⇒ xy = 2000
कपात करण्यापूर्वीचा खर्च आहे 12x × 9y = 108 × xy = 108 × 2000 = 216000
कपात करण्यापूर्वीचा खर्च 2,16,000 रुपये आहे
15 जणांनी मिळून 20 दिवसांत कालवा खोदण्याचे काम घेतले आहे. त्यातील 5 जण 10 दिवसानंतर काम सोडून गेले. पुन्हा 5 दिवसांनी आणखी 5 जण काम सोडून निघून गेले.तर काम पूर्ण होण्यासाठी किती दिवस लागतील?
Answer (Detailed Solution Below)
Work and Wages Question 9 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेल्याप्रमाणे:
15 जणांना कालवा खोदण्यासाठी लागलेला वेळ = 20 दिवस
वापरलेले सूत्र:
माणूस – दिवसाचे सूत्र
(m1 × d1 × h1)/w1 = (m2 × d2 × h2)/w2
जिथे m1, m2 म्हणजे काम करणाऱ्या लोकांची संख्या
d1, d2 म्हणजे लागणारे दिवस
h1, h2 म्हणजे लागलेले तास
w1, w2 म्हणजे झालेल्या कामाचे एकक
गणना:
15 जणांनी 20 दिवसांत कालवा खोदण्याचे काम घेतले आहे.
एकूण काम = 15 × 20 = 300 एकक
15 पुरुषांनी 10 दिवसात केलेले काम = 15 × 10 = 150 एकक
आता,
5 पुरुष काम सोडून गेले
10 पुरुषांनी 5 दिवसांत केलेले काम = 10 × 5 = 50 एकक
पुन्हा 5 पुरुष काम सोडून गेले
राहिलेले काम = 300 – (150 + 50) = 100 एकक
⇒ राहिलेले काम 100/5 = 20 दिवसांत पूर्ण होईल.
∴ काम पूर्ण करण्यासाठी लागणारे एकूण दिवस = 10 + 5 + 20 = 35 दिवस
A आणि B हे 6,000 रुपयांमध्ये नोकरी करण्याचे वचन घेतात. A हा 10 दिवसांत करू शकतो आणि B हा 12 दिवसांत करू शकतो. C च्या मदतीने ते काम 4 दिवसात पूर्ण करतात. C ला त्याच्या कामासाठी किती रक्कम मिळेल?
Answer (Detailed Solution Below)
Work and Wages Question 10 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेल्याप्रमाणे:-
A एक काम 10 दिवसात करू शकतो
B एक काम 12 दिवसात करू शकतो
ते 6,000 रुपयांमध्ये नोकरी करतात.
वापरलेली संकल्पना:-
कार्य आणि वेळेशी संबंधित कार्यक्षमतेची संकल्पना.
एकूण काम = लसावि (सर्व व्यक्तींना लागलेला वेळ)
गणना:-
एकूण काम = लसावि (10, 12)
एकूण काम = 60 एकक
रुपये प्रति युनिट = 6000/60 = 100 रुपये प्रति एकक
∴ A चे दररोजचे काम = 60/10 = 6 एकक
A चे दररोजचे उत्पन्न = 6 x 100 = 600 रुपये
B चे दररोजचे काम = 60/12 = 5 एकक
B चे दररोजचे उत्पन्न = 5 x 100 = 500 रुपये
C चे दररोजचे काम = x एकक
प्रश्नानुसार-
⇒ (6 × 4) + (5 × 4) + (x × 4) = 60
⇒ 24 + 20 + 4x = 60
⇒ 4x = 60 - 44
⇒ x = 16/4
⇒ x = 4 एकक
C चे प्रतिदिन उत्पन्न = 4 × 100 = 400 रुपये
∴ C ला कामासाठी दिली गेलेली रक्कम = 400 × 4 = 1600 रुपये
एक काम A 20 दिवसांत करू शकतो तर B 30 दिवसांत करू शकतो. ते 10 दिवस एकत्र काम करतात आणि उर्वरित काम C 5 दिवसांत करतो. जर त्यांना संपूर्ण कामासाठी 560 रुपये मिळाले तर A ला किती पैसे मिळतील?
Answer (Detailed Solution Below)
Work and Wages Question 11 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेल्याप्रमाणे:
A ला काम करण्यासाठी लागणारा वेळ = 20 दिवस
B ला काम करण्यासाठी लागणारा वेळ = 30 दिवस
एकूण वेतन = 560 रु.
सूत्र:
वेळ = एकूण काम/ कार्यक्षमता
संकल्पना:
वेतनचे कार्यक्षमता आणि व्युत्क्रमपणे वेळ च्या प्रमाणात सारखी विभागणी केली जाते
गणना:
A ने 1 दिवसात केलेले काम = 1/20
B ने 1 दिवसात केलेले काम = 1/30
A आणि B ने 1 दिवसात मिळून केलेले काम = (1/20 + 1/30) = 1/12
A आणि B ने 10 दिवसात मिळून केलेले काम = 10/12
उर्वरित काम = 1 – 10/12 = 2/12 = 1/6
C 5 दिवसात 1/6 काम करतो
5 × 6 मध्ये एकट्या C ने केलेले काम = 30 दिवस
A, B आणि C चे वेतन गुणोत्तर = 1/20 × 10 : 1/30 × 10 : 1/30 × 5 = 6 : 4 : 2
A ला मिळालेले पैसे = 6/12 × 560 = 280
∴ A ला मिळणाऱ्या पैशाचा भाग 280 रुपये आहे.
कारण A ते काम 20 दिवसात करू शकतो आणि त्याने 10 दिवस काम केले आहे
म्हणजे A ने एकूण कामापैकी निम्मे काम केले आहे.
तर A ला सर्वांना दिलेल्या रकमेच्या निम्मी रक्कम मिळेल म्हणजे = 560/2 = 280 रु.
Confusion Points
आपल्याला असे वाटेल की 240 हे योग्य उत्तर आहे परंतु तसे नाही.
हे असे आहे कारण C ने ज्या वेळेसाठी काम केले आहे तो वेळ 5 दिवसांचा आहे तर A आणि B ने 10 दिवस काम केले आहे.
अशा प्रकारे, A, B आणि C चे वेतन गुणोत्तर = 1/20 × 10 : 1/30 × 10 : 1/30 × 5 = 6 : 4 : 2
जर 15 मुलांनी 5 दिवसात 750 रुपये कमवले, तर 25 मुले 6 दिवसात किती रुपये कमावतील?
Answer (Detailed Solution Below)
Work and Wages Question 12 Detailed Solution
Download Solution PDFसमजा 25 मुले 6 दिवसात x रु. कमावतात. तर प्रश्नानुसार,
⇒ (15 × 5)/750 = (25 × 6)/x
⇒ x = 1500
∴ 25 मुले 6 दिवसात 1500 रु. कमावतील.समीर आणि पुनीत हेच काम अनुक्रमे 10 दिवस आणि 15 दिवसात पूर्ण करू शकतात. 4500 रुपयांचे काम दिले होते. 3 दिवस एकत्र काम केल्यानंतर समीर आणि पुनीतने अशोकला जोडले. एकूण 5 दिवसात काम पूर्ण झाले. अशोकला किती रक्कम (रुपयांमध्ये) देण्यात आली?
Answer (Detailed Solution Below)
Work and Wages Question 13 Detailed Solution
Download Solution PDFदिले:
समीरचे 1 दिवसाचे काम = 1/10
पुनीतचे 1 दिवसाचे काम = 1/15
गणना:
(समीर + पुनीत) चे 1 दिवसाचे काम = 1/10 + 1/15 = 1/6
(समीर + पुनीत) चे ३ दिवसांचे काम = ३ x १/६ = १/२
3 दिवसांनंतर उर्वरित काम = 1 - 1/2 = 1/2
उर्वरित काम 2 दिवसात पूर्ण होईल.
(समीर + पुनीत + अशोक) यांचे १ दिवसाचे काम = १/२ x १/२ = १/४
अशोकचे 1 दिवसाचे काम = 1/4 - 1/6 = 1/12
केलेल्या कामाचे गुणोत्तर = ५/१० : ५/१५ : २/१२
= १/२ : १/३ : १/६
= ३ : २ : १
∴ अशोकचा हिस्सा = 1/6 x 4500 = रु. 750
पर्यायी पध्दतीने समीर आणि पुनीत हे समान काम अनुक्रमे 10 दिवस आणि 15 दिवसात पूर्ण करू शकतात.
एकूण काम = LCM(10, 15) = 30 युनिट्स
समीरची कार्यक्षमता = 30/10 = 3 युनिट्स
पुनीतची कार्यक्षमता = 30/15 = 2 युनिट्स
प्रश्नानुसार,
समीर आणि पुनीत यांनी (3 + 2) = 5 दिवस काम केले
समीर आणि पुनीत यांनी ५ दिवसात केलेले काम = ५ x ५ = २५ युनिट
उर्वरित 5 युनिटचे काम अशोकने 2 दिवसात केले आहे
अशोकची कार्यक्षमता = 5/2 = 2.5 युनिट्स
एकूण रक्कम = रु. ४५००
कामाच्या 1 युनिटसाठी दिलेली रक्कम = 4500/30 = 150
अशोकला दिलेली रक्कम = 150 x 5 = रु. ७५०
A, B आणि C हे अनुक्रमे 8, 10 आणि 12 दिवसांत एक काम करू शकतात. एकत्र काम पूर्ण केल्यानंतर त्यांना 5,550 रुपये मिळाले. या मिळालेल्या रकमेत B चा वाटा (रुपयांत) किती आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Work and Wages Question 14 Detailed Solution
Download Solution PDFदिलेल्याप्रमाणे:
A, B आणि C हे अनुक्रमे 8, 10 आणि 12 दिवसांत एक काम करू शकतात.
मिळालेली एकूण रक्कम = 5550 रुपये.
संकल्पना:
कार्यक्षमता किंवा वेतन गुणोत्तर ∝ 1/ घेतलेला वेळ
गणना:
A, B आणि C हे अनुक्रमे 8, 10 आणि 12 दिवसांत एक काम करू शकतात.
गुणोत्तर = 8 : 10 : 12
A, B, आणि C चे कार्यक्षमता गुणोत्तर = 1/8 : 1/10 : 1/12
= 15 : 12 : 10
तर, त्यांचे वेतन गुणोत्तर = 15 : 12 : 10
B चा वाटा = (12/37) × 5550 = 1800 रुपये.
∴ मिळालेल्या रकमेत B चा वाटा 1800 रुपये आहे
एका वसतिगृहात, 105 विद्यार्थ्यांसाठी 22 दिवसांच्या जेवणासाठी 6,190.80 किलो गहू साठवला जातो. 5 दिवसांनंतर, आणखी 14 विद्यार्थी वसतिगृहात सामील झाले. जर सर्व विद्यार्थी दररोज समान प्रमाणात जेवले तर उर्वरित गहू किती काळ टिकेल?
Answer (Detailed Solution Below)
Work and Wages Question 15 Detailed Solution
Download Solution PDFजसे आपणास माहित आहे, एकूण कार्य = एकूण कार्य, म्हणून
M1 × D1 = M2 × D2 + M3 × D3
दिलेल्याप्रमाणे, M1 = 105 विद्यार्थी, D1 = 22 दिवस, M2 = 105 विद्यार्थी, D2 = 5 दिवस, M3 = (105 + 14 = 119) विद्यार्थी आणि D3 = ?
M1 × D1 = M2 × D2 + M3 × D3
105 × 22 = 105 × 5 + 119 × D3
2310 = 525 + 119 × D3
119 × D3 = 2310 – 525
D3 = 1785/119 = 15 दिवस