खालीलपैकी कोणत्या उपकरणावर फ्लेमिंगचा डाव्या हाताचा नियम लागू होतो?

This question was previously asked in
RRB Technician Grade III Official Paper (Held On: 30 Dec, 2024 Shift 1)
View all RRB Technician Papers >
  1. विद्युत दिवा
  2. विद्युत गीझर
  3. विद्युत चलित्र
  4. विद्युत इस्त्री

Answer (Detailed Solution Below)

Option 3 : विद्युत चलित्र
Free
General Science for All Railway Exams Mock Test
20 Qs. 20 Marks 15 Mins

Detailed Solution

Download Solution PDF

विद्युत चलित्र हे योग्य उत्तर आहे.

Key Points

  • चुंबकीय क्षेत्रात वीजवाहकाला लागणाऱ्या बलाची दिशा ठरविण्यासाठी फ्लेमिंगचा डाव्या हाताचा नियम वापरला जातो, जो विद्युत चलित्राच्या कार्यात महत्त्वाचा आहे.
  • या नियमानुसार, जर आपण आपला अंगठा, तर्जनी आणि मधले बोट परस्परांना लंब ठेवले, तर अंगठा बलाच्या (गतीच्या) दिशेला, तर्जनी चुंबकीय क्षेत्राला आणि मधले बोट विद्युतधारेच्या दिशेचे प्रतिनिधित्व करते.
  • विद्युत चलित्र, विद्युत उर्जेचे यांत्रिक उर्जेत रूपांतर करतात आणि फ्लेमिंगचा डाव्या हाताचा नियम या यांत्रिक बलाची दिशा सुचवण्यास मदत करतो.
  • हे तत्व विविध अनुप्रयोगांमध्ये महत्त्वाचे आहे, ज्यामध्ये पंखे, वॉशिंग मशीन आणि इतर घरगुती उपकरणे ज्या विद्युत चलित्र वापरतात, समाविष्ट आहेत.

Additional Information

  • फ्लेमिंगचा उजव्या हाताचा नियम
    • चुंबकीय क्षेत्रात वाहकाने हालचाल केल्यावर प्रेरित प्रवाहाची दिशा ठरविण्यासाठी हा नियम वापरला जातो.
    • तो जनित्रामध्ये लागू होतो, जेथे यांत्रिक उर्जेचे विद्युत उर्जेत रूपांतर होते.
  • विद्युत जनित्र
    • विद्युत जनित्र, विद्युत चुंबकीय प्रेरणेच्या तत्त्वावर कार्य करतात, जे यांत्रिक उर्जेचे विद्युत उर्जेत रूपांतर करतात.
    • ते प्रेरित विद्युतधारेची दिशा ठरविण्यासाठी फ्लेमिंगचा उजव्या हाताचा नियम वापरतात.
  • चुंबकीय क्षेत्र
    • चुंबकीय पदार्थ किंवा हालचाल करणाऱ्या विद्युत प्रभाराच्या सभोवतालचे क्षेत्र, ज्यामध्ये चुंबकत्व बल कार्यरत असते.
    • हे चलित्र आणि जनित्र दोन्हीच्या कार्यासाठी मूलभूत आहे.
  • विद्युत चुंबकीय प्रेरण
    • जेव्हा वाहक बदलत्या चुंबकीय क्षेत्राच्या संपर्कात येतो, तेव्हा त्याच्यावर विद्युतगतिज बल निर्माण होते.
    • हे तत्व रोहित्र, प्रेरण कुंतल आणि विविध इतर विद्युत उपकरणांमध्ये वापरले जाते.

Latest RRB Technician Updates

Last updated on Jun 30, 2025

-> The RRB Technician Notification 2025 have been released under the CEN Notification - 02/2025.

-> As per the Notice, around 6238 Vacancies is  announced for the Technician 2025 Recruitment. 

-> The Online Application form for RRB Technician will be open from 28th June 2025 to 28th July 2025. 

-> The Pay scale for Railway RRB Technician posts ranges from Rs. 19900 - 29200.

-> Prepare for the exam with RRB Technician Previous Year Papers.

-> Candidates can go through RRB Technician Syllabus and practice for RRB Technician Mock Test.

Hot Links: teen patti master real cash teen patti 51 bonus teen patti gold old version teen patti gold