विरामचिन्हे MCQ Quiz in தமிழ் - Objective Question with Answer for विरामचिन्हे - இலவச PDF ஐப் பதிவிறக்கவும்

उत्तर- गवईबुवा¸ आपण तर कमाल केलीत ! या वाक्याच्या शेवटी उद्गारवाचक चिन्‍ह येईल. या वाक्यात माणसाच्या मनातील भावना किंवा त्या भावनेची तीव्रता स्पष्ट होत आहे म्हणून या वाक्याच्या शेवटी उद्गारचिन्ह येईल.

उद्गारवाचक चिन्ह [ ! ] - वाक्यामध्ये असलेली एखाद्या मनुष्याच्या मनातील कोणतीही भावना व त्या भावनेची तीव्रता स्पष्ट दर्शवण्याकरिता उद्गारवाचक चिन्ह [ ! ] वापरण्यात येते. हे विराम चिन्ह त्या भावना व्यक्त करणाऱ्या शब्दाच्या शेवटी देतात. उदा.अरेरे ! तो नापास झाला.

Important Pointsविरामचिन्हे - आपण जेव्हा बोलतो, संभाषण करतो तेव्हा आपल्याला मधूनमधून थांबावे लागते. या थांबण्याला विराम असे म्हणतात. बोलण्यातील विराम निरनिराळ्या चिन्हांनी दाखवले जातात अशा चिन्हांना विरामचिन्हे म्हणतात. विरामचिन्हांमुळे वाक्य कोठे संपले, कोठे सुरु झाले की अपूर्ण आहे अशा विविध गोष्टी कळतात.

विरामचिन्हे दोन प्रकारची आहेत.

1. विराम दर्शवणारी - पूर्णविराम, अर्धविराम, स्वल्पविराम इ.
2. अर्थबोध करणारी - प्रश्नचिन्ह, उद्गारवाचक चिन्ह

अर्धविराम [ ; ] - लिखाण करताना वाक्यात ज्या ठिकाणी अधिक विश्रांति घेतली जाते, पण ते वाक्य पूर्ण झालेले नसते. त्या ठिकाणी अर्धविराम हया विराम चिन्हाचा उपयोग केला जातो. उदा. त्याची स्मरणशक्ती चांगली आहे; पण तो अभ्यास करत नाही.

पूर्णविराम [ . ] - वाचताना किवां बोलताना एखादे वाक्य पूर्ण झाले, ह्या अर्थाने आपण जेथे क्षणभर थांबतो तेथे पूर्णविराम [.] चा उपयोग होतो. कोणतेही वाक्य अथवा परिच्छेद पूर्ण झाले आहे, हे दर्शवणाऱ्या विराम चिन्हाला पूर्णविराम असे म्हणतात. उदा. - तो घरी आला.

प्रश्नचिन्ह [ ? ] - लिखाणात जेव्हा एखादा प्रश्न विचारलेला असतो, तेव्हा त्या प्रश्नाच्या शेवटी [?] प्रश्नचिन्ह वापरतात. हया विराम चिन्हाचा उपयोग प्रत्येक प्रश्नाच्या शेवटी केला जातो. उदा. तू केव्हा येणार आहेस?

स्वल्पविराम [ , ] - ज्या वाक्यात अथवा शब्दात अल्प विश्रांति घेतली जाते पण वाक्य पूर्ण झालेले नसते, अशा वाक्यात स्वल्पविराम हया विराम चिन्हाचा उपयोग होतो. नाम, सर्वनाम, क्रियापदे इ. समान जातीचे शब्द एका मागे एक आल्यास, त्या शब्दांच्या मध्ये स्वल्पविरामचा वापर करण्यात येतो, तसेच एकाच प्रकारचे एका पेक्षा अधिक वाक्य क्रमाने आल्यास किंवा एखाद्या नावाचे संबोधन प्रकट करण्यासाठी स्वल्पविरामचा उपयोग केला जातो. उदा. मला कथा, नाटके, कादंबरी आवडतात.

उत्तर - फक्त अ बरोबर हे योग्य उत्तर होईल.

बोलणाऱ्याच्या तोंडचे शब्द दर्शविण्यासाठी दुहेरी अवतरणचिन्ह दिले जाते हे विधान बरोबर आहे पण एखाद्या शब्दावर जोर द्यायचा असेल तर तिथे दुहेरी अवरणचिन्ह न वापरता एकेरी अवरणचिन्ह वापरले जाते.

अवतरण चिन्हे - अवतरण चिन्हाचे दोन प्रकार पडतात.

1. एकेरी अवतरण चिन्ह - लेखनात एखादे सुभाषित, उक्ती, म्हण देताना अथवा एखाद्या शब्दावर जोर द्यायचा असल्यास किंवा एखाद्या पुस्तकाचे नाव देताना [' '] असे चिन्ह दिले जाते, त्याला एकेरी अवतरणचिन्ह म्हणतात. उदा. 'जय जवान जय किसान’ ही घोषणा शास्त्रींनी दिली.
2. दुहेरी अवतरण चिन्ह - बोलणाऱ्यांच्या तोंडचे शब्द दाखविताना [" "] असे चिन्ह दिले जाते, त्याला दुहेरी अवतरणचिन्ह म्हणतात. उदा. तो म्हणाला, “मी येईन”.

Important Pointsविरामचिन्हे - आपण जेव्हा बोलतो, संभाषण करतो तेव्हा आपल्याला मधूनमधून थांबावे लागते. या थांबण्याला विराम असे म्हणतात. बोलण्यातील विराम निरनिराळ्या चिन्हांनी दाखवले जातात अशा चिन्हांना विरामचिन्हे म्हणतात. विरामचिन्हांमुळे वाक्य कोठे संपले, कोठे सुरु झाले की अपूर्ण आहे अशा विविध गोष्टी कळतात.

विरामचिन्हे दोन प्रकारची आहेत.

1. विराम दर्शवणारी - पूर्णविराम, अर्धविराम, स्वल्पविराम इ.
2. अर्थबोध करणारी - प्रश्नचिन्ह, उद्गारवाचक चिन्ह

स्वल्पविराम [ , ] - ज्या वाक्यात अथवा शब्दात अल्प विश्रांति घेतली जाते पण वाक्य पूर्ण झालेले नसते, अशा वाक्यात स्वल्पविराम हया विराम चिन्हाचा उपयोग होतो. नाम, सर्वनाम, क्रियापदे इ. समान जातीचे शब्द एका मागे एक आल्यास, त्या शब्दांच्या मध्ये स्वल्पविरामचा वापर करण्यात येतो, तसेच एकाच प्रकारचे एका पेक्षा अधिक वाक्य क्रमाने आल्यास किंवा एखाद्या नावाचे संबोधन प्रकट करण्यासाठी स्वल्पविरामचा उपयोग केला जातो. उदा. - मला कथा, नाटके, कादंबरी आवडतात.

पूर्णविराम [ . ] - वाचताना किवां बोलताना एखादे वाक्य पूर्ण झाले, ह्या अर्थाने आपण जेथे क्षणभर थांबतो तेथे पूर्णविराम [.] चा उपयोग होतो. कोणतेही वाक्य अथवा परिच्छेद पूर्ण झाले आहे, हे दर्शवणाऱ्या विराम चिन्हाला पूर्णविराम असे म्हणतात. उदा. तो घरी आला.

अर्धविराम [ ; ] - लिखाण करताना वाक्यात ज्या ठिकाणी अधिक विश्रांति घेतली जाते, पण ते वाक्य पूर्ण झालेले नसते. त्या ठिकाणी अर्धविराम हया विराम चिन्हाचा उपयोग केला जातो. उदा. त्याची स्मरणशक्ती चांगली आहे; पण तो अभ्यास करत नाही.

प्रश्नचिन्ह [ ? ] - लिखाणात जेव्हा एखादा प्रश्न विचारलेला असतो, तेव्हा त्या प्रश्नाच्या शेवटी [?] प्रश्नचिन्ह वापरतात. हया विराम चिन्हाचा उपयोग प्रत्येक प्रश्नाच्या शेवटी केला जातो. उदा. तू केव्हा येणार आहेस?

उद्गारवाचक चिन्ह [ ! ] - वाक्यामध्ये असलेली एखाद्या मनुष्याच्या मनातील कोणतीही भावना व त्या भावनेची तीव्रता स्पष्ट दर्शवण्याकरिता उद्गारवाचक चिन्ह [ ! ] वापरण्यात येते. हे विराम चिन्ह त्या भावना व्यक्त करणाऱ्या शब्दाच्या शेवटी देतात. उदा. अरेरे ! तो नापास झाला.

विरामचिन्हे:

• प्रकट वाचनात विरामचिन्हांचे महत्त्व लक्षात घेऊन वाचन करणे हे एक महत्वपूर्ण कौशल्य आहे.
• मनुष्य बोलत असला म्हणजे त्याच्या आवाजाच्या चढउतारावरून त्याला की आणि कसे बोलायचे आहे हे समजते आणि त्यावरून च योग्य विरामचिन्हे ही कुठे कशी वापरली गेली आहेत हे कळून येते.
• प्रस्तुत वाक्यात एवढा मोठा हत्ती बघून आश्चर्य व्यक्त केले जात आहे. त्यामुळे ,जेव्हा अचानक आश्चयकारक घटना बघून तोंडातून असे उद्गार बाहेर निघतात तेव्हा उद्गारवाचक चिन्ह (!) त्याजागी वापरले जाते.'
  

विरामचिन्ह - जेव्हा आपण सर्व बोलताना किंवा वाचताना सर्व काही एकाच दमात बोलू किंवा वाचू शकत नाही. म्हणूनच आपण बोलताना विराम घेतो म्हणजेच वाक्य पूर्ण झालेल्या ठिकाणी आपण थांबतो त्यालाच आपण विराम असे म्हणतो. आणि तो विराम आपण ज्या चिन्हांनी दाखवतो त्या चिन्हांना आपण 'विरामचिन्हे' म्हणतो. 

मराठी भाषेचा विचार केला असता मराठी मध्ये नऊ प्रकारची विरामचिन्हे आहे ती पुढीलप्रमाणे

(१) पूर्णविराम  ( . ) 

(२) अर्धविराम  ( ; )

(३) स्वल्पविराम   ( , )

(४) अपूर्णविराम   ( : )

(५) प्रश्नचिन्ह   ( ? ) 

(६) उद्गारवाचक चिन्ह  ( ! ) 

(७) अवतरणचिन्ह  ( ' ' ) , ( " " ) 

(८) संयोगचिन्ह  ( - )

(९) अपसरणचिन्  ( - )

Important Pointsअर्धविराम - एखाद्या वाक्याच्या मध्ये थोड थांबून वाक्य पूर्ण केल्या जाते अशा वाक्यात मध्ये थांबण्यासाठी अर्धविराम चिन्हाचा वापर केला जातो. तसेच दोन छोटी वाक्ये उभयान्वयी अव्ययाने किंवा साध्या पद्धतीने जोडण्यासाठी सुद्धा अर्धविरामाचा वापर केला जातो. अर्धविराम ( ; ) या चिन्हाने दर्शविला जातो.

उदा (१) मी स्टेशनवर गेलो होतो; पण रेल्वे मिळाली नाही.

वरील दिलेल्या बाळ थंडीने कुडकुडत रडत होते; पण आई तिकडे बघत नव्हती. या वाक्यात अर्धविराम या विरामचिन्हांचा वापर केलेला आहे.

उत्तर- वरील वाक्यात उद्गारचिन्ह वापरले जाईल. या वाक्यात माणसाच्या मनातील भावना किंवा त्या भावनेची तीव्रता स्पष्ट होत आहे म्हणून या वाक्याच्या शेवटी उद्गारचिन्ह येईल.

किती भयानक वाडा आहे हा! असे वाक्य होईल.

Important Pointsउद्गारवाचक चिन्ह [ ! ] - वाक्यामध्ये असलेली एखाद्या मनुष्याच्या मनातील कोणतीही भावना व त्या भावनेची तीव्रता स्पष्ट दर्शवण्याकरिता उद्गारवाचक चिन्ह [ ! ] वापरण्यात येते. हे विराम चिन्ह त्या भावना व्यक्त करणाऱ्या शब्दाच्या शेवटी देतात. उदा.अरेरे ! तो नापास झाला.

Additional Informationविरामचिन्हे - आपण जेव्हा बोलतो, संभाषण करतो तेव्हा आपल्याला मधूनमधून थांबावे लागते. या थांबण्याला विराम असे म्हणतात. बोलण्यातील विराम निरनिराळ्या चिन्हांनी दाखवले जातात अशा चिन्हांना विरामचिन्हे म्हणतात. विरामचिन्हांमुळे वाक्य कोठे संपले, कोठे सुरु झाले की अपूर्ण आहे अशा विविध गोष्टी कळतात.

विरामचिन्हे दोन प्रकारची आहेत.

1. विराम दर्शवणारी - पूर्णविराम, अर्धविराम, स्वल्पविराम इ.

2. अर्थबोध करणारी - प्रश्नचिन्ह, उद्गारवाचक चिन्ह

स्वल्पविराम [ , ] - ज्या वाक्यात अथवा शब्दात अल्प विश्रांति घेतली जाते पण वाक्य पूर्ण झालेले नसते, अशा वाक्यात स्वल्पविराम हया विराम चिन्हाचा उपयोग होतो. नाम, सर्वनाम, क्रियापदे इ. समान जातीचे शब्द एका मागे एक आल्यास, त्या शब्दांच्या मध्ये स्वल्पविरामचा वापर करण्यात येतो, तसेच एकाच प्रकारचे एका पेक्षा अधिक वाक्य क्रमाने आल्यास किंवा एखाद्या नावाचे संबोधन प्रकट करण्यासाठी स्वल्पविरामचा उपयोग केला जातो. उदा. मला कथा, नाटके, कादंबरी आवडतात.

अर्धविराम [ ; ] - लिखाण करताना वाक्यात ज्या ठिकाणी अधिक विश्रांति घेतली जाते, पण ते वाक्य पूर्ण झालेले नसते. त्या ठिकाणी अर्धविराम हया विराम चिन्हाचा उपयोग केला जातो. उदा. त्याची स्मरणशक्ती चांगली आहे; पण तो अभ्यास करत नाही.

पूर्णविराम [ . ] - वाचताना किवां बोलताना एखादे वाक्य पूर्ण झाले, ह्या अर्थाने आपण जेथे क्षणभर थांबतो तेथे पूर्णविराम [.] चा उपयोग होतो. कोणतेही वाक्य अथवा परिच्छेद पूर्ण झाले आहे, हे दर्शवणाऱ्या विराम चिन्हाला पूर्णविराम असे म्हणतात. उदा. तो घरी आला.

प्रश्नचिन्ह [ ? ] - लिखाणात जेव्हा एखादा प्रश्न विचारलेला असतो, तेव्हा त्या प्रश्नाच्या शेवटी [?] प्रश्नचिन्ह वापरतात. हया विराम चिन्हाचा उपयोग प्रत्येक प्रश्नाच्या शेवटी केला जातो. उदा. तू केव्हा येणार आहेस?

उत्तर- हरि-हर या शब्दात संयोग चिन्ह वापरले आहे.

संयोगचिन्ह [ - ] - वाक्यामध्ये दोन शब्द जोडताना तसेच ओळीच्या शेवटी शब्द अपुरा  राहिल्यास संयोगचिन्ह [-] वापरतात. उदा. विद्यार्थी-भांडार

Additional Informationविरामचिन्हे - आपण जेव्हा बोलतो, संभाषण करतो तेव्हा आपल्याला मधूनमधून थांबावे लागते. या थांबण्याला विराम असे म्हणतात. बोलण्यातील विराम निरनिराळ्या चिन्हांनी दाखवले जातात अशा चिन्हांना विरामचिन्हे म्हणतात. विरामचिन्हांमुळे वाक्य कोठे संपले, कोठे सुरु झाले की अपूर्ण आहे अशा विविध गोष्टी कळतात.

विरामचिन्हे दोन प्रकारची आहेत.

1. विराम दर्शवणारी - पूर्णविराम, अर्धविराम, स्वल्पविराम इ.
2. अर्थबोध करणारी - प्रश्नचिन्ह, उद्गारवाचक चिन्ह

स्वल्पविराम [ , ] - ज्या वाक्यात अथवा शब्दात अल्प विश्रांति घेतली जाते पण वाक्य पूर्ण झालेले नसते, अशा वाक्यात स्वल्पविराम हया विराम चिन्हाचा उपयोग होतो. नाम, सर्वनाम, क्रियापदे इ. समान जातीचे शब्द एका मागे एक आल्यास, त्या शब्दांच्या मध्ये स्वल्पविरामचा वापर करण्यात येतो, तसेच एकाच प्रकारचे एका पेक्षा अधिक वाक्य क्रमाने आल्यास किंवा एखाद्या नावाचे संबोधन प्रकट करण्यासाठी स्वल्पविरामचा उपयोग केला जातो. उदा. - मला कथा, नाटके, कादंबरी आवडतात.

अर्धविराम [ ; ] - लिखाण करताना वाक्यात ज्या ठिकाणी अधिक विश्रांति घेतली जाते, पण ते वाक्य पूर्ण झालेले नसते. त्या ठिकाणी अर्धविराम हया विराम चिन्हाचा उपयोग केला जातो. उदा. त्याची स्मरणशक्ती चांगली आहे; पण तो अभ्यास करत नाही.

पूर्णविराम [ . ] - वाचताना किवां बोलताना एखादे वाक्य पूर्ण झाले, ह्या अर्थाने आपण जेथे क्षणभर थांबतो तेथे पूर्णविराम [.] चा उपयोग होतो. कोणतेही वाक्य अथवा परिच्छेद पूर्ण झाले आहे, हे दर्शवणाऱ्या विराम चिन्हाला पूर्णविराम असे म्हणतात. उदा. - तो घरी आला.

प्रश्नचिन्ह [ ? ] - लिखाणात जेव्हा एखादा प्रश्न विचारलेला असतो, तेव्हा त्या प्रश्नाच्या शेवटी [?] प्रश्नचिन्ह वापरतात. हया विराम चिन्हाचा उपयोग प्रत्येक प्रश्नाच्या शेवटी केला जातो. उदा. - तू केव्हा येणार आहेस?

उद्गारवाचक चिन्ह [ ! ] - वाक्यामध्ये असलेली एखाद्या मनुष्याच्या मनातील कोणतीही भावना व त्या भावनेची तीव्रता स्पष्ट दर्शवण्याकरिता उद्गारवाचक चिन्ह [ ! ] वापरण्यात येते. हे विराम चिन्ह त्या भावना व्यक्त करणाऱ्या शब्दाच्या शेवटी देतात. उदा. - अरेरे ! तो नापास झाला.

अवतरण चिन्हे - अवतरण चिन्हाचे दोन प्रकार पडतात.

1. एकेरी अवतरण चिन्ह - लेखनात एखादे सुभाषित, उक्ती, म्हण देताना अथवा एखाद्या शब्दावर जोर द्यायचा असल्यास किंवा एखाद्या पुस्तकाचे नाव देताना [' '] असे चिन्ह दिले जाते, त्याला एकेरी अवतरणचिन्ह म्हणतात. उदा. 'जय जवान जय किसान’ ही घोषणा शास्त्रींनी दिली.
2. दुहेरी अवतरण चिन्ह - बोलणाऱ्यांच्या तोंडचे शब्द दाखविताना [" "] असे चिन्ह दिले जाते, त्याला दुहेरी अवतरणचिन्ह म्हणतात. उदा. तो म्हणाला, “मी येईन”.