రాష్ట్ర ప్రభుత్వం MCQ Quiz in తెలుగు - Objective Question with Answer for State Government - ముఫ్త్ [PDF] డౌన్‌లోడ్ కరెన్

సరైన సమాధానం ముఖ్యమంత్రి.

 Key Points

• రాష్ట్ర వ్యవహారాల నిర్వహణకు సంబంధించి మంత్రిమండలి నిర్ణయాలన్నింటినీ ముఖ్యమంత్రి గవర్నర్ కు తెలియజేస్తారు.
• చట్టం ప్రతిపాదనలను ముఖ్యమంత్రి గవర్నర్ కు తెలియజేస్తారు.
• జాతీయ అభివృద్ధి మండలి సమావేశాల్లో ముఖ్యమంత్రి పాల్గొంటారు.
• కానీ అది ముఖ్యమంత్రి రాజ్యాంగ కర్తవ్యం కాదని, జాతీయ అభివృద్ధి మండలి చట్టబద్ధమైన సంస్థ అని పేర్కొన్నారు. 
• ఒక మంత్రి ఏ నిర్ణయం తీసుకున్నారో, ఏ విషయాన్ని గవర్నర్ కోరినట్లుగా మండలి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదో ముఖ్యమంత్రి మంత్రిమండలి పరిశీలనకు సమర్పిస్తారు.

 Additional Information 

• ఆర్టికల్ 167 (రాజ్యాంగ విధులు)
  • గవర్నరుకు సమాచారం అందించడం వంటి వాటికి సంబంధించి ముఖ్యమంత్రి యొక్క విధులు, ఇది ప్రతి రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి యొక్క విధి.
  • రాష్ట్ర వ్యవహారాల నిర్వహణకు సంబంధించిన మంత్రిమండలి నిర్ణయాలను, శాసనాల ప్రతిపాదనలను రాష్ట్ర గవర్నరుకు తెలియజేయడం;
  • రాష్ట్ర వ్యవహారాల నిర్వహణకు సంబంధించిన సమాచారాన్ని, గవర్నర్ కోరిన విధంగా శాసనాల ప్రతిపాదనలను అందించడం; మరియు
  • ఒకవేళ గవర్నరు కోరినట్లయితే, ఒక మంత్రి ఒక నిర్ణయం తీసుకున్నప్పటికీ, మండలి పరిగణనలోకి తీసుకోని ఏదైనా అంశాన్ని మంత్రిమండలి పరిశీలనకు సమర్పించాలి.
• ముఖ్యమంత్రి విధులు
  • శాసన సభ నాయకుడు: రాష్ట్ర అంతర్గత విధానాలను నిర్ణయించే విషయంలో ముఖ్యమంత్రి నిర్ణయమే ఫైనల్. రాష్ట్ర మంత్రిమండలి చేసే పనులకు శాసనసభకు ఆయన బాధ్యత వహిస్తారు. అసెంబ్లీలో చర్చ సందర్భంగా ఓ మంత్రికి ఏదైనా ఇబ్బంది ఎదురైతే ఆయన ఆదుకుంటారు. ముఖ్యమైన బిల్లులు ఆమోదం పొందేలా చేయాల్సిన బాధ్యత ఆయనదే. ప్రజలతో సత్సంబంధాలు కొనసాగించాలని, రాష్ట్ర స్థితిగతులను మెరుగుపరిచేందుకు కృషి చేయాలన్నారు.
  • గవర్నర్ ముఖ్య సలహాదారు: గవర్నర్ తన విధులు నిర్వర్తించడానికి వీలుగా ముఖ్యమంత్రి సలహా ఇస్తారు. గవర్నర్, మంత్రిమండలి మధ్య కమ్యూనికేషన్ కు ముఖ్యమంత్రి వారధిగా వ్యవహరిస్తారు. ముఖ్యమంత్రి సలహా మేరకు శాసనసభను సమావేశపరచడం, వాయిదా వేయడం, రద్దు చేయడం వంటి విషయాల్లో గవర్నర్ తన విధులు నిర్వర్తిస్తారు.
  • మంత్రిమండలి నాయకుడు: రాజ్యాంగం ముఖ్యమంత్రిని మంత్రుల నాయకుడిగా చేయడం ద్వారా ఆయనకు ఆధిక్యతను ఇస్తుంది, అందువల్ల మంత్రుల మధ్య ఐక్యతను కాపాడటం ఆయన బాధ్యత. మంత్రులందరి పనితీరును పర్యవేక్షించడంతో పాటు మంత్రిమండలి సమావేశాలను పర్యవేక్షిస్తున్నారు.

Important Points 

•  అడ్వొకేట్ జనరల్: అడ్వొకేట్ జనరల్ ను గవర్నర్ నియమించి రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి ప్రధాన న్యాయ సలహాదారుగా వ్యవహరిస్తారు. అతను /ఆమె వివిధ చట్టపరమైన విషయాలలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తారు మరియు రాష్ట్ర పరిపాలనకు సంబంధించిన విషయాలపై న్యాయ సలహా ఇస్తారు.
• ప్రధాన ఎన్నికల కమిషనర్: భారత రాష్ట్రపతిచే నియమించబడే ప్రధాన ఎన్నికల కమిషనర్ రాష్ట్రంలో స్వేచ్ఛాయుత మరియు నిష్పాక్షిక ఎన్నికలను నిర్వహించడానికి బాధ్యత వహిస్తాడు. ఎన్నికల ప్రక్రియ నిష్పక్షపాతంగా, పారదర్శకంగా జరిగేలా చూడటంతో పాటు ఎన్నికల ప్రక్రియలో అవకతవకలు జరగకుండా అవసరమైన చర్యలు తీసుకుంటారు.
• రాష్ట్ర పబ్లిక్ సర్వీస్ కమిషన్ చైర్మన్: వివిధ రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల నియామక పరీక్షల నిర్వహణకు రాష్ట్ర పబ్లిక్ సర్వీస్ కమిషన్ చైర్మన్ బాధ్యత వహిస్తారు. రిక్రూట్ మెంట్ ప్రక్రియ నిష్పక్షపాతంగా, పారదర్శకంగా జరిగేలా చూసుకుని ఉద్యోగానికి తగిన అభ్యర్థులను ఎంపిక చేస్తారు.

సరైన సమాధానం రాష్ట్ర గవర్నర్.

 Key Points

• రాష్ట్ర గవర్నర్ రాష్ట్రం యొక్క రాజ్యాంగ పదవి మరియు భారత రాజ్యాంగం నిబంధనల ప్రకారం అధికారాలను వినియోగిస్తుంది.
• భారత రాజ్యాంగం యొక్క 164వ అధికరణ ప్రకారం గవర్నర్ ముఖ్యమంత్రిని నియమిస్తారు.
• గవర్నర్ రాష్ట్ర శాసనసభలో మెజారిటీ పార్టీ లేదా కూటమి నేతను ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేయమని ఆహ్వానిస్తారు.
• నియమితులైన ముఖ్యమంత్రి రాష్ట్ర ప్రభుత్వం యొక్క కార్యనిర్వాహక అధిపతిగా పనిచేసి, రాష్ట్ర పాలనలో గవర్నర్‌కు సలహా ఇస్తారు.
• ఈ ప్రక్రియ రాజ్యాంగానికి 164(2)వ అధికరణలో పేర్కొన్నట్లుగా శాసనసభకు సామూహిక బాధ్యత సూత్రాన్ని అమలు చేస్తుంది.
• ఎటువంటి పార్టీ స్పష్టమైన మెజారిటీని పొందని అసెంబ్లీలో, గవర్నర్ వారి విచక్షణాధికారాన్ని ఉపయోగించి ఒక నేతను ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేయమని ఆహ్వానించి, సభలో వారి మెజారిటీని నిరూపించమని కోరవచ్చు.
• ముఖ్యమంత్రి రాష్ట్ర శాసనసభ సభ్యుడు కావాలి లేదా నియామకం తర్వాత ఆరు నెలల్లోగా సభ్యుడు కావాలి.

 Additional Information

• భారత రాష్ట్రపతి
  • భారత రాష్ట్రపతి దేశ రాజ్యాంగ అధిపతి మరియు రాష్ట్రాల గవర్నర్లను నియమిస్తారు, కానీ ముఖ్యమంత్రులను నేరుగా నియమించరు.
  • రాష్ట్రపతి ప్రధానమంత్రి నేతృత్వంలోని కేంద్ర మంత్రిమండలి సలహా మేరకు వ్యవహరిస్తారు.
• రాష్ట్ర శాసనసభ స్పీకర్
  • స్పీకర్ రాష్ట్ర శాసనసభ సమావేశాలను నిర్వహించడం మరియు దాని సక్రమ పనితీరును నిర్ధారించడానికి బాధ్యత వహిస్తారు.
  • స్పీకర్‌కు ముఖ్యమంత్రిని నియమించే అధికారం లేదు.
• భారత ప్రధానమంత్రి
  • ప్రధానమంత్రి కేంద్ర ప్రభుత్వ అధిపతి మరియు రాష్ట్రాలలో ముఖ్యమంత్రుల నియామకంలో ఎటువంటి పాత్ర పోషించరు.
  • ప్రధానమంత్రి బాధ్యతలు కేంద్ర ప్రభుత్వానికి మాత్రమే పరిమితం, రాష్ట్ర విషయాలను రాష్ట్ర స్థాయిలోనే పరిష్కరిస్తారు.

 Key Points

• భారత రాజ్యాంగం ప్రకారం, వ్యవసాయ ఆదాయంపై పన్ను విధించే అధికారం రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలకు మాత్రమే ఉంది.
• ఈ అధికారం భారత రాజ్యాంగం యొక్క ఏడవ షెడ్యూల్లోని రాష్ట్ర జాబితాలో పేర్కొనబడింది.
• కేంద్ర ప్రభుత్వానికి వ్యవసాయ ఆదాయంపై పన్ను విధించే అధికారం లేదు.
• వ్యవసాయ ఆదాయంపై పన్ను విధానంలో వ్యవసాయ భూమి, వ్యవసాయ ఉత్పత్తి మరియు సంబంధిత కార్యకలాపాలపై పన్నులు ఉన్నాయి.

 Additional Information

• కేంద్ర ప్రభుత్వం:
  • కేంద్ర ప్రభుత్వం భారతదేశం యొక్క అత్యున్నత పాలక సంస్థ.
  • వ్యవసాయ ఆదాయం తప్ప మిగిలిన ఆదాయంపై పన్నులు, GST వంటి పరోక్ష పన్నులను విధించే అధికారం దీనికి ఉంది.
  • జాతీయ రక్షణ, విదేశాంగ వ్యవహారాలు మరియు మొత్తం ఆర్థిక విధానాలకు ఇది బాధ్యత వహిస్తుంది.
• రాష్ట్ర ప్రభుత్వం:
  • రాష్ట్ర ప్రభుత్వం అంటే భారతదేశంలోని వ్యక్తిగత రాష్ట్రాల ప్రభుత్వం.
  • వ్యవసాయ ఆదాయంపై పన్నులు మరియు రాష్ట్ర ఎక్సైజ్ డ్యూటీ, భూమి ఆదాయం మొదలైన రాష్ట్ర-నిర్దిష్ట పన్నులను విధించే ప్రత్యేక అధికారాలు దీనికి ఉన్నాయి.
  • రాష్ట్రంలో చట్టం మరియు క్రమం, ఆరోగ్యం, విద్య మరియు స్థానిక పాలనను నిర్వహించడానికి ఇది బాధ్యత వహిస్తుంది.
• భారత రాజ్యాంగం యొక్క ఏడవ షెడ్యూల్:
  • భారత రాజ్యాంగం యొక్క ఏడవ షెడ్యూల్ కేంద్ర మరియు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల మధ్య అధికారాలు మరియు బాధ్యతల పంపిణీని వివరిస్తుంది.
  • ఇందులో మూడు జాబితాలు ఉన్నాయి: కేంద్ర జాబితా, రాష్ట్ర జాబితా మరియు సమకాలీన జాబితా.
  • కేంద్ర జాబితా కేంద్ర ప్రభుత్వం మాత్రమే శాసనం చేయగల అంశాలను వివరిస్తుంది, రాష్ట్ర జాబితా రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు మాత్రమే శాసనం చేయగల అంశాలను కలిగి ఉంటుంది మరియు సమకాలీన జాబితా రెండూ శాసనం చేయగల అంశాలను కలిగి ఉంటుంది.

 Key Points

• విధానసభలోని సీట్ల సంఖ్య రాష్ట్ర జనాభా మరియు ఇతర కారకాల ఆధారంగా రాష్ట్రానికి రాష్ట్రం మారుతుంది.
• భారత రాజ్యాంగంలోని 170వ అధికరణం విధానసభల కూర్పును నిర్వహిస్తుంది.
• పార్లమెంట్ ద్వారా సరిహద్దు నిర్ణయ కమిషన్ ద్వారా విధానసభ పరిమాణాన్ని సర్దుబాటు చేయవచ్చు.

 Additional Information

• భారత రాజ్యాంగంలోని 170వ అధికరణం:
  • 170వ అధికరణం రాష్ట్రాల విధానసభల కూర్పును వివరిస్తుంది.
  • ప్రతి రాష్ట్ర విధానసభ 500 కంటే ఎక్కువ లేదా 60 మంది కంటే తక్కువ సభ్యులను కలిగి ఉండకూడదు అని పేర్కొంది, కానీ చిన్న రాష్ట్రాలకు మినహాయింపులు అనుమతిస్తుంది.
  • సిక్కిం, గోవా వంటి మినహాయింపు రాష్ట్రాలు వాటి నిర్దిష్ట పరిస్థితులు మరియు అవసరాల ఆధారంగా 60 మంది కంటే తక్కువ సభ్యులను కలిగి ఉండవచ్చు.
• సరిహద్దు నిర్ణయ కమిషన్:
  • సరిహద్దు నిర్ణయ కమిషన్ అనేది తాజా జనాభా లెక్కల ఆధారంగా వివిధ అసెంబ్లీ మరియు లోక్‌సభ నియోజకవర్గాల సరిహద్దులను మళ్లీ గీయడానికి బాధ్యత వహించే ఉన్నత స్థాయి సంస్థ.
  • సరిహద్దు నిర్ణయ కమిషన్ యొక్క ప్రధాన లక్ష్యం జనాభాలో సమాన భాగాలకు సమాన ప్రాతినిధ్యం మరియు భౌగోళిక ప్రాంతాల యొక్క సమంజసమైన విభజనను అందించడం, తద్వారా ఎటువంటి రాజకీయ పార్టీకి ప్రయోజనం ఉండదు.
  • సరిహద్దు నిర్ణయ కమిషన్ ఆదేశాలు చట్టబద్ధమైనవి మరియు ఏ న్యాయస్థానంలోనూ సవాలు చేయలేవు.
• రాష్ట్ర విధానసభ:
  • విధానసభ భారత రాష్ట్రాలలోని రాష్ట్ర శాసనసభ యొక్క దిగువ సభ.
  • విధానసభ సభ్యులు (ఎమ్మెల్యేలు) ప్రజలచే నేరుగా ఏక సభ్య నియోజకవర్గాల నుండి ఎన్నికయ్యారు.
  • విధానసభలోని సీట్ల సంఖ్య రాష్ట్ర జనాభా మరియు ఇతర కారకాల ద్వారా నిర్ణయించబడుతుంది మరియు సరిహద్దు నిర్ణయ కమిషన్ ద్వారా కాలానుగుణంగా సర్దుబాటు చేయబడుతుంది.

సరైన సమాధానం సుచేత కృప్లాణి.

Key Points 

• సుచేత కృప్లాణి ఒక భారత స్వాతంత్ర్య సమరయోధురాలు.
• సుచేత కృప్లాణి స్వతంత్ర భారతదేశంలోని మొదటి మహిళా ముఖ్యమంత్రి.
  • ఆమె కన్పూర్ నియోజకవర్గం నుండి ఉత్తరప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రిగా ఎన్నికయ్యారు.
  • ఆమె 1963 నుండి 1967 వరకు ఉత్తరప్రదేశ్ ప్రభుత్వ ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేశారు.
• భారత జాతీయ ఉద్యమం ముందువరకు క్విట్ ఇండియా ఉద్యమం సమయంలో ఆమె వచ్చారు.
• ఆమె భారత రాజ్యాంగ సభ సభ్యురాలు.

Additional Information 

• నందిని సత్పతి స్వతంత్ర భారతదేశంలో రెండవ మహిళా ముఖ్యమంత్రి.
  • ఆమె 1972 నుండి 1976 వరకు ఒడిశా ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేశారు.
• జయలలిత 1991 మరియు 2016 మధ్య పద్నాలుగు సంవత్సరాలకు పైగా ఆరు సార్లు తమిళనాడు ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేశారు.
• పద్మజ నాయుడు సరోజినీ నాయుడు తరువాత స్వతంత్ర భారతదేశంలో రెండవ మహిళా గవర్నర్.
  • ఆమె 1956 నుండి 1967 వరకు పశ్చిమ బెంగాల్ మొదటి మహిళా గవర్నర్‌గా పనిచేశారు.
• విజయలక్ష్మి పండిట్ ఐక్యరాజ్యసమితి సాధారణ సభ యొక్క మొదటి మహిళా అధ్యక్షురాలు.
  • ఆమె 1962 నుండి 1964 వరకు మహారాష్ట్ర మొదటి మహిళా గవర్నర్‌గా కూడా పనిచేశారు.

సరైన సమాధాంన ఆర్టికల్ 164.

Key Points

• ముఖ్యమంత్రిని గవర్నర్ నియమించాలి మరియు ఇతర మంత్రులను ముఖ్యమంత్రి సలహా మేరకు గవర్నర్ నియమించాలి. 
• గవర్నర్ యొక్క ఆనందం సమయంలో మంత్రులు పదవిలో ఉంటారు.
• రాష్ట్ర శాసనసభకు మంత్రుల మండలి సమిష్టిగా బాధ్యత వహించాలి.

Additional Information

• ఆర్టికల్ 163: గవర్నర్ కు సహాయం చేయడానికి మరియు సలహా ఇవ్వడానికి మంత్రి మండలి.
• ఆర్టికల్ 164: మంత్రులకు సంబంధించిన ఇతర నిబంధనలు.
• ఆర్టికల్ 166: ఒక రాష్ట్ర ప్రభుత్వ వ్యాపార ప్రవర్తన.
• ఆర్టికల్ 167: సమాచారాన్ని గవర్నర్ కు ఫార్వర్డ్ చేస్తున్నముఖ్యమంత్రి విధులు.

సరైన సమాధానం ' కర్ణాటక' .

 Key Points

• ప్రస్తుతం, భారతదేశంలోని 28 రాష్ట్రాలలో 6 రాష్ట్రాలు లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్‌ను కలిగి ఉన్నాయి. ఈ 6 రాష్ట్రాలు -
  • ఆంధ్రప్రదేశ్
  • తెలంగాణ
  • కర్ణాటక
  • మహారాష్ట్ర
  • ఉత్తర ప్రదేశ్
  • బీహార్
• జార్ఖండ్, ఒడిశా, గుజరాత్‌లలో ఏకసభ్య శాసనసభ ఉంది. ఈ రాష్ట్రాలకు శాసన సభ మాత్రమే ఉంది.

కాబట్టి, సరైన సమాధానం కర్ణాటక .

 Additional Information

• శాసన సభ
  • రాష్ట్ర శాసనసభ భారతదేశంలోని రాష్ట్రాలు మరియు కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలలో ఒక శాసన సభ .
  • 28 రాష్ట్రాలు మరియు 3 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలలో ఏకసభ్య రాష్ట్ర శాసనసభతో , ఇది ఏకైక శాసనమండలి.
  • 6 రాష్ట్రాలలో, ఇది వారి ద్విసభ రాష్ట్రాల శాసనసభల దిగువ సభ .
  • ప్రతి శాసనసభ సభ్యుడు (MLA) 5 సంవత్సరాల పదవీకాలానికి నేరుగా ఎన్నుకోబడతారు .
  • ముఖ్యమంత్రి అభ్యర్థన మేరకు గవర్నర్ లేదా అధికార మెజారిటీ పార్టీ లేదా సంకీర్ణానికి వ్యతిరేకంగా అవిశ్వాస తీర్మానం ఆమోదించబడినట్లయితే, అత్యవసర పరిస్థితిలో రాష్ట్ర శాసనసభను రద్దు చేయవచ్చు .
• శాసన మండలి
  • రాష్ట్ర శాసనసభ యొక్క రెండవ మరియు ఎగువ సభ లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్.
  • ఇది శాశ్వత ఇల్లు. కాబట్టి గవర్నర్ దానిని రద్దు చేయలేరు .
  • ఆర్టికల్ 171(3) ప్రకారం లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్ సభ్యులు పరోక్షంగా ఎన్నుకోబడతారు.
  • ప్రతి సభ్యుడు 6 సంవత్సరాల పాటు శాసన మండలి సభ్యునిగా ఉంటారు.

 Hint

• ద్విసభ శాసనసభ (లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్) ఉన్న భారతీయ రాష్ట్రాలను గుర్తుంచుకోవడానికి ట్రిక్ -
  • KUMBAT
    • K - కర్ణాటక
    • U - ఉత్తర ప్రదేశ్
    • M - మహారాష్ట్ర
    • B - బీహార్
    • A - ఆంధ్రప్రదేశ్
    • T - తెలంగాణ

సరైన జవాబు పుదుచ్చేరి.

​ 

• 'శాసనసభ సభ్యుల సంఖ్య' (ఎమ్మెల్యేలు) పరంగా భారతదేశంలో అతిచిన్న శాసనసభ పుదుచ్చేరికి చెందినది.
• పుదుచ్చేరి అసెంబ్లీలో 30 మంది శాసనసభ్యులు (ఎమ్మెల్యేలు) మాత్రమే ఉన్నారు.
• 'శాసనసభ సభ్యుల సంఖ్య' (ఎమ్మెల్యేలు) పరంగా భారతదేశంలో అతిపెద్ద అసెంబ్లీ ఉత్తర ప్రదేశ్ ది.
• ఉత్తరప్రదేశ్ శాసనసభలో 403 మంది శాసన సభ్యులు (ఎమ్మెల్యేలు) ఉన్నారు.

​  

• శాసనసభలని విధానసభలని కూడా అంటారు.
• విధాన సభలు భారతదేశంలోని వివిధ రాష్ట్రాలలోని ప్రాంతీయ పాలనాస్థాయిలకి చెందిన దిగువ సభలు.
• శాసనసభలు పనితీరులో లోక్ సభల వంటివి.
• భారతదేశంలోని ప్రతి శాసనసభ ఐదేళ్ల కాలానికి ఏర్పడుతుంది, ఆ తరువాత అన్ని స్థానాలకు ఎన్నికలు జరుగుతాయి.
• శాసనసభలో సభ్యత్వం పొందడానికి ఒక వ్యక్తికి వయస్సు 25 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ ఉండకూడదు.

​ ​ 

• సిక్కిం శాసనసభలో 32 మంది సభ్యులు (ఎమ్మెల్యేలు) ఉంటారు.
• గోవా శాసనసభలో 40 మంది సభ్యులు (ఎమ్మెల్యేలు) ఉంటారు.
• ఢిల్లీ శాసనసభలో 70 మంది సభ్యులు (ఎమ్మెల్యేలు) ఉంటారు.

సరైన సమాధానం రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రాష్ట్రాలకు ఒకే వ్యక్తిని గవర్నర్‌గా నియమించడం.

• 7 వ రాజ్యాంగ సవరణ:
  • 1956 యొక్క 7 వ రాజ్యాంగ సవరణ చట్టం రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రాష్ట్రాలకు ఒకే వ్యక్తిని గవర్నర్‌గా నియమించడాన్ని ప్రోత్సహించింది.
  • 7 వ రాజ్యాంగ సవరణ హైకోర్టు అదనపు మరియు నటన న్యాయమూర్తుల నియామకానికి కూడా అవకాశం కల్పించింది.
  • ఇది రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రాష్ట్రాలకు ఉమ్మడి హైకోర్టును ఏర్పాటు చేయడానికి అందించింది. 

• 15 వ రాజ్యాంగ సవరణ:
  • హైకోర్టు న్యాయమూర్తుల పదవీ విరమణ వయస్సును 60 నుండి 62 కి పెంచండి.
• 26 వ రాజ్యాంగ సవరణ:
  • రాచరిక రాష్ట్రాల మాజీ పాలకులకు చెల్లించిన ప్రైవేట్ పర్స్ రద్దు.
• 38 వ రాజ్యాంగ సవరణ:
  • ఆర్డినెన్సులు ఆమోదించడానికి అధ్యక్షుడు మరియు గవర్నర్ల అధికారాలను పెంచుతుంది.

సరైన సమాధానం ఎంపిక 4.

కీలక అంశాలు

• ద్విసభ శాసనసభ అనేది ప్రభుత్వ వ్యవస్థ, దీనిలో శాసనసభ రెండు సభలను కలిగి ఉంటుంది.
• రాష్ట్ర స్థాయిలో, లోక్‌సభకు సమానమైనది విధానసభ (లెజిస్లేటివ్ అసెంబ్లీ), మరియు రాజ్యసభది విధాన పరిషత్ (లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్).
• విధాన పరిషత్ సభ్యులలో మూడింట ఒక వంతు మంది ప్రతి 2 సంవత్సరాలకు ఎన్నుకోబడతారు.
• ప్రస్తుతం, భారతదేశంలో ద్విసభ శాసనసభను కలిగి ఉన్న రాష్ట్రాలు:
  • ఉత్తర ప్రదేశ్
  • బీహార్
  • మహారాష్ట్ర
  • కర్ణాటక
  • ఆంధ్రప్రదేశ్
  • తెలంగాణ

కాబట్టి ఎంపిక 4 సరైనది .

సరైన సమాధానం గవర్నర్.

ప్రధానాంశాలు

• రాష్ట్ర శాసనసభ భారతదేశంలోని రాష్ట్రాలు మరియు కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలలో ఒక శాసన సభ.
• ఒకే సభ్య నియోజకవర్గాలు ఐదు సంవత్సరాల పదవీకాలానికి ప్రతి శాసనసభ సభ్యుడిని (MLA) నేరుగా ఎన్నుకుంటాయి.
• భారత రాజ్యాంగం ప్రకారం భారతదేశంలోని రాష్ట్ర శాసనసభలో కనీసం 60 మంది సభ్యులు ఉండాలి మరియు 500 మందికి మించకూడదు.
• రాష్ట్ర గవర్నర్‌కు రాష్ట్ర శాసనసభను రద్దు చేసే అధికారం ఉంది.
• అత్యవసర పరిస్థితి ఏర్పడినప్పుడు, ముఖ్యమంత్రి అభ్యర్థన మేరకు గవర్నర్ రాష్ట్ర శాసనసభను రద్దు చేయవచ్చు లేదా అధికార మెజారిటీ పార్టీ లేదా కూటమికి వ్యతిరేకంగా అవిశ్వాస తీర్మానం ఆమోదించబడితే.
• కేంద్ర ప్రభుత్వ ఆదేశాలకు అనుగుణంగా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తన కార్యనిర్వాహక అధికారాలను అమలు చేయడంలో విఫలమైతే, ఆర్టికల్ 365 ప్రకారం, పరిస్థితిని అంచనా వేయడానికి మరియు రాష్ట్ర అసెంబ్లీని రద్దు చేయాలని కేంద్ర మంత్రివర్గానికి సిఫార్సు చేయడానికి రాష్ట్ర గవర్నర్ బాధ్యత వహిస్తారు.

ముఖ్యమైన పాయింట్లు

• రాష్ట్ర శాసనసభలను విధానసభలు అని కూడా అంటారు.
• రాష్ట్ర శాసనసభ స్పీకర్ అధ్యక్షతన ఉంటుంది.
• గవర్నర్ రాష్ట్ర శాసనాన్ని పిలిపించి ప్రోరోగ్ చేయవచ్చు మరియు రాష్ట్ర శాసనసభను రద్దు చేయవచ్చు.
• రాష్ట్ర శాసనసభ నేరుగా ప్రజలచే ఎన్నుకోబడుతుంది.
• ప్రతి శాసనసభ సభ్యుడు (MLA) ఏక సభ్య నియోజకవర్గాల వారీగా 5 సంవత్సరాల పదవీకాలానికి ప్రత్యక్షంగా ఎన్నుకోబడతారు.

అదనపు సమాచారం

• దేశ రాష్ట్రపతిచే నియమించబడిన రాష్ట్రానికి గవర్నర్‌ అధిపతి.
• గవర్నర్ రాష్ట్రపతి ఇష్టానుసారం పని చేస్తారు మరియు నిర్ణీత పదవీకాలం ఉండదు.
• గవర్నర్ కూడా రాష్ట్రపతి ద్వారా ఒక రాష్ట్రం నుండి మరొక రాష్ట్రానికి బదిలీ చేయబడవచ్చు.
• గవర్నర్‌ను కూడా మళ్లీ నియమించవచ్చు.
• కేంద్ర ప్రభుత్వం ఒక్కో రాష్ట్రానికి గవర్నర్‌ను నామినేట్ చేస్తుంది.
• గవర్నర్‌గా నియామకం కోసం ఒక వ్యక్తికి 35 ఏళ్లు పూర్తి కావాలి.
• గవర్నర్ తన రాజీనామా లేఖను రాష్ట్రపతికి అందజేశారు.
• ఏడవ రాజ్యాంగ సవరణ రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రాష్ట్రాలకు ఒకే వ్యక్తిని గవర్నర్‌గా నియమించడాన్ని సులభతరం చేసింది.

సరైన సమాధానం ఆర్టికల్ 159.

Key Points

•   ఆర్టికల్ 159
  • ఇది గవర్నర్ ప్రమాణం లేదా ధృవీకరణతో వ్యవహరిస్తుంది.
  • రాష్ట్రానికి సంబంధించి అధికార పరిధిని అమలు చేస్తున్న హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి సమక్షంలో లేదా ఆయన లేనప్పుడు అందుబాటులో ఉన్న ఆ కోర్టులోని సీనియర్ న్యాయమూర్తి సమక్షంలో ప్రమాణ స్వీకారం చేయాలి.

Important Points

• రాష్ట్ర గవర్నర్
  • ప్రభుత్వ నియామకం మరియు అధికారాలు భారత రాజ్యాంగంలోని పార్ట్ VI నుండి తీసుకోవచ్చు.
  • ఆర్టికల్ 153 ప్రకారం ప్రతి రాష్ట్రానికి ఒక గవర్నర్ ఉండాలి.
  • గవర్నర్ రాష్ట్రానికి రాజ్యాంగ అధిపతిగా మరియు ప్రతినిధిగా 'ద్వంద్వ సామర్థ్యం'లో వ్యవహరిస్తారు.
  • అతను భారత రాజకీయ సమాఖ్య వ్యవస్థలో భాగం మరియు యూనియన్ మరియు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల మధ్య వారధిగా వ్యవహరిస్తాడు.
• రాష్ట్రాలలో గవర్నర్‌ను రాష్ట్రపతి నియమిస్తారు.
• రాష్ట్ర గవర్నర్‌గా ఒక వ్యక్తిని నియమించడం కోసం-
  • అతను/ఆమె భారతదేశ పౌరుడై ఉండాలి.
  • అతను/ఆమె వయస్సు 35 సంవత్సరాలు నిండి ఉండాలి.
  • లాభదాయకమైన ఏ పదవిని నిర్వహించవద్దు.
  • పార్లమెంటు లేదా శాసన సభ సభ్యులుగా ఉండకూడదు.

Additional Information

• ఆర్టికల్ 154
  • రాష్ట్ర కార్యనిర్వాహక అధికారం గవర్నర్‌కు ఉంటుంది మరియు ఈ రాజ్యాంగం ప్రకారం నేరుగా లేదా అతనికి అధీనంలో ఉన్న అధికారుల ద్వారా ఆయన అమలు చేయాలి.
• ఆర్టికల్ 155
  • రాష్ట్ర గవర్నర్‌ను రాష్ట్రపతి తన చేతి మరియు ముద్ర కింద వారెంట్ ద్వారా నియమిస్తారు.
• ఆర్టికల్ 158
  • ఇది గవర్నర్ కార్యాలయ పరిస్థితులతో వ్యవహరిస్తుంది.
  • గవర్నర్ పదవీ కాలంలో అతని పారితోషికాలు మరియు అలవెన్సులు తగ్గించబడవు.
  • గవర్నర్ ఏ ఇతర లాభదాయకమైన పదవిని కలిగి ఉండకూడదు.
  • ఒకే వ్యక్తి రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రాష్ట్రాలకు గవర్నర్‌గా నియమితులైనప్పుడు, గవర్నర్‌కు చెల్లించాల్సిన పారితోషికాలు మరియు భత్యాలు రాష్ట్రపతి ఉత్తర్వు ద్వారా నిర్ణయించే నిష్పత్తిలో రాష్ట్రాల మధ్య కేటాయించబడతాయి.

సరైన సమాధానం 29.

• లోక్ సభను దిగువ సభ అంటారు.
• దీనిని "హౌస్ ఆఫ్ పీపుల్" అని కూడా పిలుస్తారు.
• పదవీకాలం 5 సంవత్సరాలు.
• మధ్యప్రదేశ్ రాష్ట్రం నవంబర్ 1, 1956 న ఏర్పడింది.
• మధ్యప్రదేశ్ విధానసభ మొదటి ఎన్నిక 1957 లో జరిగింది.
• ఈ అసెంబ్లీ చివరి ఎన్నిక 2018 నవంబర్ 28 న జరిగింది.
• తదుపరి ఎన్నికలు 2023 నవంబర్‌లో జరుగుతాయి.
• మధ్యప్రదేశ్ ప్రస్తుత సిఎం శివరాజ్ సింగ్ చౌహాన్.
• ఈ రాష్ట్రానికి ప్రస్తుత గవర్నర్ ఆనందీబెన్ పటేల్.

సరైన సమాధానం ఆర్టికల్ ​213.

• రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 213 గవర్నర్ అధికారాన్ని సంపాదించే ఆర్డినెన్స్ గురించి వ్యవహరిస్తో౦ది.
• ఒకటి లేదా రెండు రాష్ట్ర శాసనసభలు సమావేశాల్లో లేనప్పుడు గవర్నర్ ఆర్డినెన్స్ జారీ చేశారు.
• ఆయన జారీ చేసిన ఆర్డినెన్స్ కు చట్టం తో సమానమైన శక్తి ఉంటుంది.
• ఆర్డినెన్స్ ను ఎప్పుడైనా ఉపసంహరించుకునే అధికారం గవర్నర్ కు ఉంది.
• గవర్నర్ ఈ దిగువ ఆర్డినెన్సులను ప్రకటించకుండా నిషేధించబడ్డాడు:

1. ఒక బిల్లుకు రాష్ట్ర శాసనసభలో ప్రవేశపెట్టడానికి రాష్ట్రపతి ని ఇంతకు ముందు మంజూరు అవసరం అయితే.
2. రాష్ట్రపతి ఆమోదానికి ఒక బిల్లు రిజర్వ్ చేయబడినట్లయితే.
   ఏదైనా ఆర్డినెన్స్ ను ప్రకటించడానికి ముందు అతను మంత్రి మండలి నుండి సలహా తీసుకుంటాడు.

• ఇంతకు ముందు ఆమోదం పొందకపోతే రాష్ట్ర శాసనసభ ను తిరిగి సమావేశమైన 6 వారాల తర్వాత గవర్నర్ జారీ చేసిన ఆర్డినెన్స్ అమలులో ఉండదు.
• ఆర్డినెన్స్ యొక్క జీవితం రాష్ట్రపతి జారీ చేసిన ఆర్డినెన్స్ మాదిరిగానే ఉంటుంది, అంటే 6 నెలలు మరియు 6 వారాలు.

• ఆర్టికల్ 161 -
  • గవర్నర్ యొక్క క్షమాభిక్ష అధికారాలతో వ్యవహరిస్తుంది.
  • రాష్ట్ర కార్యనిర్వాహక అధికారం పొడిగించే విషయానికి సంబంధించిన ఏదైనా చట్టానికి వ్యతిరేకంగా, ఏదైనా నేరానికి పాల్పడిన వ్యక్తికి గవర్నర్ క్షమాభిక్ష ఇవ్వవచ్చు.
  • గవర్నర్ వ్యక్తి మరణశిక్షను క్షమించకుండా ఉంటాడు.
• ఆర్టికల్ 200 -
  • గవర్నర్ అంగీకారంతో వ్యవహరిస్తో౦ది.
  • రాష్ట్ర శాసనసభ ఆమోదించిన ప్రతి బిల్లుకు గవర్నర్ ఆమోదం పొందాలి.
  • గవర్నర్ ఇలా చేయవచ్చు:
    1. బిల్లుకు ఆమోదం ఇవ్వండి
    2. అతని అంగీకారాన్ని నిలిపివేయండి
    3. రాష్ట్రపతి పునఃపరిశీలన కోసం బిల్లును రిజర్వ్ చేయండి.
• ఆర్టికల్ 167 -
  • ముఖ్యమంత్రి విధులగురించి చర్చిస్తుంది.
  • రాష్ట్ర వ్యవహారాలకు సంబంధించిన మంత్రి మండలి యొక్క మొత్తం సమాచారం మరియు నిర్ణయాలను గవర్నర్ కు అందించడం ముఖ్యమంత్రి యొక్క విధి.