सांडपाणी व्यवस्था MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for Drainage System - मोफत PDF डाउनलोड करा

योग्य उत्तर झेलम आहे.

Key Points 

• वुलर सरोवर हे भारतातील सर्वात मोठे गोड्या पाण्याचे सरोवर आहे.
  • हे काश्मीर खोऱ्यात आहे.
  • हे जम्मू आणि काश्मीरमधील बांदीपोरा जिल्ह्यात आहे.
  • याला "महापद्म सरस" असेही म्हणतात.
  • हे आशियातील दुसऱ्या क्रमांकाचे गोड्या पाण्याचे सरोवर आहे.
  • झेलम नदी हा वुलर सरोवराचा मुख्य स्त्रोत आहे. त्यामुळे पर्याय 3 योग्य आहे .
  • हे टेक्टोनिक क्रियाकलापांच्या परिणामी तयार होते.
  • याच्या मध्यभागी 'झैना लँक' नावाचे एक लहान बेट देखील आहे.
  • हे 23 मार्च 1990 रोजी रामसर साइट म्हणून नियुक्त केले गेले.

Additional Information 

• झेलम नदी:
  • झेलम नदी ही सिंधूची उपनदी आहे आणि ती पूर्व पाकिस्तान, उत्तर भारतात आहे.
  • हे जम्मू-काश्मीरमधील अनंतनाग जिल्ह्यातील वेरीनाग स्प्रिंगमधून उगम पावते आणि चिनाब नदीला मिळते.
  • झेलमच्या उजव्या किनारी उपनद्या - पोहरू, सँड्रिन, अरापाल, सिंध, अरापथ, ब्रिंगी आणि लिदार. डाव्या किनारी उपनद्या- निगल, विश्व, रोमशी, दूडगंगा, रामबियारा आणि सुखनाग.

महानदी हे योग्य उत्तर आहे.

Key Points

महानदी खोरे

• या खोऱ्याचे एकूण क्षेत्रफळ 141589 चौ. किमी आहे जे पाच राज्यांमध्ये पसरले आहे. त्यामुळे पर्याय 2 योग्य उत्तर आहे.
• महानदीचा उगम छत्तीसगडमधील धमतरी जिल्ह्यातील फार्सिया गावाजवळ होतो.
• सिओनाथ, हसदेव, मांड, इब, ओंग, तेल आणि जोंक या तिच्या प्रमुख उपनद्या आहेत.

नर्मदा खोरे

• या खोऱ्यात मध्य प्रदेश, गुजरात, महाराष्ट्र आणि छत्तीसगड या राज्यांमधील सुमारे 98796 चौरस किमी क्षेत्रफळ आहे.
• नर्मदा नदी (लांबी 1312 किमी) अमरकंटकजवळील मैकाला पर्वतरांगात उगम पावते.
• बुऱ्हनेर, बंजार, शेर, शक्कर, दुधी, तवा, गांजाळ, कुंडी, गोई, कर्जन, तेंडोणी, बर्णा, कोलार, माण, उरी, हातणी आणि ओरसांग या तिच्या प्रमुख उपनद्या आहेत.

ताप्ती खोरे

• सातपुडा पर्वतरांगेतील मध्य प्रदेशातील बैतुल जिल्ह्यातील मुलताई येथून ताप्तीचा उगम होतो.
• ताप्ती नदीचे प्राचीन नाव तापती नदी आहे.
• या खोऱ्याचे सुरत, बुरहानपूर, जळगाव, भुसावळ, धुळे, सोनगड, सिनखेडा, नाशिक, अमरावती, खांडवा, बैतूल या राज्यातील सुमारे 65,145 चौरस किलोमीटर क्षेत्रफळ आहे.

कावेरी खोरे

•  कावेरी नदीचे खोरे तामिळनाडू, कर्नाटक आणि केरळमध्ये येते.
•  याचा उगम तालकावेरी येथील पश्चिम घाटाच्या पायथ्याशी होतो.
• शिमशाळ, हेमावती, अर्कावती, काबिनी, भवानी नदी, लोकपवानी, नॉयल आणि अमरावती नदी या कावेरी नदीच्या काही उपनद्या आहेत.
• अनेक उपनद्यांसह ते सुमारे 81,155 चौरस किलोमीटर असल्याचा अंदाज आहे.

योग्य उत्तर नर्मदा नदी हे आहे.

Key Points

• उगम: नर्मदा नदीचा उगम मध्य प्रदेशातील अनुपपूर जिल्ह्यातील अमरकंटक पठारावरून होतो.
• खचदरी: खचदरी हा भूगर्भीय भेदाच्या कृतीने तयार झालेला उंचावरील प्रदेश किंवा पर्वत रांगांमधील रेषीय आकाराचा सखल प्रदेश असतो. नर्मदा नदी मध्य भारतातील विंध्य आणि सातपुडा पर्वतरांगांच्या दरम्यान असलेल्या एका खचदरीतून पश्चिमेकडे वाहते.
• मार्ग: ही नदी गुजरातच्या भरूच जिल्ह्यात अरबी समुद्राला जाऊन मिळण्यापूर्वी तिच्या उगमापासून सुमारे 1,312 किलोमीटर अंतरावर एका खचदरीतून वाहते.
• उपनद्या: नर्मदा नदीला हिरन, तवा आणि बुढ्नेर नद्यांसह अनेक उपनद्या आहेत, परंतु ती इतर भारतीय नद्यांप्रमाणे त्रिभूज प्रदेश बनवत नसल्याने ती अद्वितीय आहे.
• महत्त्व: ही भारतातील पवित्र नद्यांपैकी एक मानली जाते आणि हिंदू धर्मात भगवान शिवाची कन्या म्हणून पूजली जाते. येथे परिक्रमा किंवा तीर्थयात्रा देखील आयोजित केली जाते, ही अत्यंत पवित्र नदी मानली जाते.
• जलविद्युत ऊर्जा: जलविद्युत निर्मितीसाठी हा एक महत्त्वाचा स्रोत आहे. यावर धरणांची मालिका आहे, ज्यात इंदिरा सागर धरण आणि सरदार सरोवर धरण बांधले गेले आहेत जे लक्षणीय प्रमाणात जलविद्युत निर्मिती करतात.
• जैवविविधता: नदीचे खोरे विविध प्रकारच्या वन्यजीवांना आधार देते, ज्यात अतिशय चिंताजनक नर्मदेतील मृदु कवचाचे कासव आणि असुरक्षित दलदली मगर यांचा समावेश आहे. अतिशय चिंताजनक असलेल्या गंगा नदी डॉल्फिनसाठी ही नदी हिंदी-प्रशांत प्रदेशातील शेवटच्या अधिवासांपैकी एक आहे.

बरोबर उत्तर गंगा आहे.

Key Points 

• कोसी नदी ही गंगा नदीची एक प्रमुख उपनदी आहे.
• वारंवार येणाऱ्या पुरामुळे कोसी नदीला "बिहारचे दुःख" म्हणतात.
• कोसी नदीचा उगम तिबेटमधील मत्सांग त्सांग्पो हिमनदी पासून होतो आणि भारतात प्रवेश करण्यापूर्वी ती नेपाळमधून वाहते.
• ती भारतातील बिहार राज्यातील कुरसेलाजवळ गंगा नदीला मिळते.
• कोसीचे नदीखोरे नेपाळ आणि बिहारचे काही भाग व्यापते

Additional Information 

• उपनदी: एक नदी किंवा ओढा जो मोठ्या नदी किंवा सरोवरात वाहतो.
• गंगा नदी: गंगा ही भारतातील प्रमुख नद्यांपैकी एक आहे, जी उत्तरेकडील मैदानांमधून बंगालच्या उपसागरात वाहते.
• पूर: कोसी नदी तिच्या पुरांसाठी कुप्रसिद्ध आहे, ज्यामुळे बिहारचे मोठे नुकसान झाले आहे.
• नदीखोरे: एक नदी आणि तिच्या उपनद्यांनी वाहून नेलेले भूभाग.
• बिहारचे दुःख: तिच्या विध्वंसक पुरांमुळे कोसी नदीला दिले गेलेले टोपणनाव.

योग्य उत्तर इंद्रावती आहे.

• झारखंड आणि पश्चिम बंगाल या राज्यांत वाहणारी पूर्व भारतातील दामोदर नदी सर्वात महत्वाच्या नद्यांपैकी एक आहे.
• यापूर्वी बंगालचा उपसागर आणि झारखंड म्हणून ओळखली जाणारी दामोदर ही भारतातील सर्वात दूषित नद्यांपैकी एक आहे.
• दामोदरच्या नद्या व उपनद्यांमध्ये कान्नेर, बराकर, जाहरो, बोकारो, घारी, जमुनिया, खादी, गुईया आणि बेहरा यांचा समावेश आहे.
• दामोदर नदीची सर्वात मोठी उपनदी म्हणजे बाराकर.

• इंद्रावती नदी ही गोदावरी नदीची उपनदी आहे.

योग्य उत्तर कृष्णा आहे.

Key Points

योग्य उत्तर गोदावरी आहे.

Key Points

• गोदावरी नदी महाराष्ट्रातील नाशिक जिल्ह्यातील त्र्यंबकेश्वर येथून उगम पावते.
• तिला दक्षिण गंगा असेही म्हणतात.
• ही भारतातील दुसरी सर्वात लांब नदी आहे.
• गोदावरी नदीवरील धरणे आहेत - पोलावरम धरण (आंध्र प्रदेश), आणि पोचमपाड धरण (तेलंगणा).
• प्राणहिता, प्रवरा, पूर्णा, मांजरा आणि पेनगंगा या गोदावरीच्या उपनद्या आहेत.

Additional Information

ब्रह्मपुत्रा हे योग्य उत्तर आहे.

• ब्रह्मपुत्रा नदीचा उगम तिबेटमध्ये झाला आहे.

Additional Information

गंगा

• उगमस्थान: उत्तराखंडमधील उत्तरकाशी जिल्ह्यात गौमुख (3,900  मीटर) जवळ गंगोत्री हिमनदी.
• येथे, ही भागीरथी म्हणून ओळखली जाते.
• नदीची लांबी 2525 किमी आहे.
• ही उत्तराखंड (110 किमी) आणि उत्तर प्रदेश (1,450 किमी), बिहार (445 किमी) आणि पश्चिम बंगाल (520 किमी) यांमधून वाहते.
• एकट्या गंगा खोरेने भारतातील सुमारे 8.6 लाख चौरस किलोमीटर क्षेत्र व्यापलेले आहे.
• गंगा नदी प्रणाली ही भारतातील सर्वात मोठी आहे.
• शोण ही नदीची उजव्या तीरावरील उपनदी आहे.
• रामगंगा, गोमती, घागरा, गंडक, कोसी आणि महानंद या डाव्या तीरावरील महत्त्वाच्या उपनद्या आहेत.
• शेवटी सागर बेटाजवळील नदी बंगालच्या उपसागराला मिळते.

यमुना

• उगमस्थान: बांदरपुंछ रांगेच्या पश्चिम उतारावरील यमुनोत्री हिमनदी (6,316 किमी).
• ही गंगाची पश्चिमेकडील आणि सर्वात लांब उपनदी आहे.
• ही प्रयाग (अलाहाबाद) येथे गंगेला मिळते.
• तिच्या उजव्या तीरावरील नद्यांमध्ये चंबळ, सिंध, बेतवा आणि केन यांचा समावेश आहे.
• तिच्या डाव्या तीरावरील नद्यांमध्ये हिंडन, रिंड, सेंगर, वरुण यांचा समावेश आहे.

ब्रह्मपुत्रा

• उगमस्थान: तिबेटमधील मानसरोवर सरोवराजवळ कैलास परिसराचा चेमायुंगडंग हिमनदी.
• तिबेटमध्ये, त्सांग पो म्हणून ओळखली जाते, ज्याचा अर्थ आहे ‘शुद्धीकरणकर्ता’.
• रांगो त्सांग्पो ही तिबेटमधील या नदीची प्रमुख उजवीकडील उपनदी आहे.
• हे अरुणाचल प्रदेशातील सादिया शहराच्या पश्चिमेस भारतात प्रवेश करते.
• नैऋत्येकडे वाहत असताना, तिला मुख्य डाव्या काठाच्या उपनद्या प्राप्त होतात, उदा. दिबंग किंवा सिकंग आणि लोहित; त्यानंतर ते ब्रह्मपुत्र म्हणून ओळखले जाते.
• ब्रह्मपुत्र धुबरीजवळ बांग्लादेशात प्रवेश करते आणि दक्षिणेस वाहते.
• बांग्लादेशात, तिस्ता त्याच्या उजव्या काठावर सामील होते तिथून नदीला जमुना म्हणून ओळखले जाते.
• ही शेवटी बंगालच्या उपसागरात मिसळाणाऱ्या पद्मा नदीत विलीन होते.

गोदावरी

• उगमस्थान: महाराष्ट्रातील नाशिक जिल्हा.
• गोदावरी सर्वात मोठी द्वीपकल्पीय नदी आहे.
• तिला दक्षिण गंगा देखील म्हणतात.
• ती बंगालच्या उपसागराला मिळते.
• त्याच्या उपनद्या महाराष्ट्र, मध्य प्रदेश, छत्तीसगड, ओडिशा आणि आंध्र प्रदेश या राज्यांमधून जातात.
• हे 1,465 किमी लांबीचे असून पाणलोट क्षेत्र 3.13 लाख चौ.किमी पसरले आहे.
• पेनगंगा, इंद्रावती, प्राणहिता आणि मांजरा या मुख्य उपनद्या आहेत.

योग्य उत्तर विसर्प आहे.

Key Points

• वळणारी नदी:
  • उलट क्रमाने लागोपाठ बेंड तयार केल्याने मींडर्स नावाचा संपूर्ण S वक्र तयार होऊ शकतो.
  • जेव्हा क्रॉसिंग नावाच्या लहान सरळ पोहोचांशी जोडलेले उलट क्रमाचे सलग वक्र नदीच्या पोहोचामध्ये विकसित केले जातात, तेव्हा नदीला विसर्प नदी असे म्हटले जाते.
• नदीचे वळण हे पात्र आणि नाल्यांच्या काठाच्या क्षीणतेमुळे होते.
• कारणे
  • पुराच्या वेळी नदीतील अतिरिक्त गाळामुळे अतिरिक्त अशांतता निर्माण होते . जेव्हा गाळाचा प्रभार स्थिरतेसाठी आवश्यक असलेल्या प्रमाणापेक्षा जास्त असतो, तेव्हा नदी आपल्या पलंगावर गाळ जमा करून आपला उतार तयार करू लागते.
  • जर बँका प्रतिरोधक नसतील तर बेड स्लोप वाढल्याने वाहिनीची रुंदी वाढते. नदीच्या पाण्याने किनाऱ्यांवर हल्ला केला आहे आणि या प्रक्रियेत एका काठावर दुसऱ्यापेक्षा किंचित जास्त हल्ला होण्याची शक्यता आहे, ज्यामुळे प्रवाहात थोडासा विचलन होतो.
  • एकसमान अक्षीय प्रवाहातील हे थोडेसे विचलन एका किनाऱ्यापेक्षा दुसऱ्या काठाकडे अधिकाधिक प्रवाह सुधारण्यास मदत करते.
  • ही प्रक्रिया सुरू राहिल्याने एक किनारा उत्तल आणि दुसरा अंतर्गोल बनतो. त्यामुळे, वाढता उतार हे देखील वळवळण्याचे एक कारण आहे.

Additional Information

• विसर्प पॅरामीटर्स:
• विसर्पाची लांबी: ही एका मेंडरची अक्षीय लांबी आहे, म्हणजे मेंडरच्या संबंधित बिंदूंमधील स्पर्शिक अंतर.
• विसर्प पट्टा: हे घड्याळाच्या दिशेने आणि अँटीकलॉकवाइज लूपच्या बाह्य कडांमधील अंतर आहे.
• विसर्प रेशो: हे मिंडर बेल्ट आणि मिंडर लांबीचे गुणोत्तर आहे.
• टॉर्टुओसिटी: हे चॅनेलच्या बाजूच्या लांबीचे (वास्तविक लांबी) थेट अक्षीय लांबीचे गुणोत्तर आहे.
• क्रॉसिंग किंवा क्रॉस-ओव्हर:सलग दोन घड्याळाच्या दिशेने आणि अँटीकलॉकवाइज लूप जोडणारी ही नदीची सर्वात लहान पोहोच आहे.

योग्य उत्तर राजस्थान आहे. 

Key Points

• साबरमती नदीचा उगम राजस्थानच्या उदयपूर जिल्ह्यातील कोटडी तालुक्यात अरवली डोंगरातून होतो.
• साबरमती नदी डुंगरपूर, पाली, सिरोहीमधून वाहते आणि गुजरातच्या साबरकांठा जिल्ह्यातून खंभातच्या उपसागरात येते.
• या नदीच्या काठावर गांधीनगर (गुजरातची राजधानी) वसले आहे.
• वाकल, हातमती, माझम, वेत्रक आणि सेई या साबरमती नदीच्या उपनद्या आहेत.
  • (i) सेई - उदयपूरचे पडर्न गाव हे त्याचे मूळ आहे आणि गुजरातमधील साबरमतीला मिळते.
  • (ii) वाकल – उदयपूरमधील गोगुंडा टेकड्या   गुजरातमधील साबरमतीला जोडले जाते.
  • (iii) वेत्रक – डुंगरपूरमधील जोयरी गाव हे त्याचे मूळ ठिकाण आहे आणि गुजरातमधील साबरमतीला मिळते.

देव प्रयाग हे बरोबर उत्तर आहे.

Important Points

• देवप्रयाग हे भागीरथी आणि अलकनंदा नदीच्या संगमाचे ठिकाण आहे.
• विष्णुप्रयाग हे धौलीगंगा आणि अलकनंदा नदीच्या संगमाचे ठिकाण आहे.
• रुद्रप्रयाग हे मंदाकिनी आणि अलकनंदा नदीच्या संगमाचे ठिकाण आहे.
• कर्णप्रयाग हे पिंडर आणि अलकनंदा नदीच्या संगमाचे ठिकाण आहे.
• नंदप्रयाग हे नंदकिनी आणि अलकनंदा नदीच्या संगमाचे ठिकाण आहे.

Additional Information

• अलकनंदा नदी ही गंगेच्या मुखप्रवाहांपैकी एक आहे.
• ती उत्तराखंडमधील सतोपंथ पायथ्याशी आणि भगीरथ हिमनद्यांच्या संगमावर उगम पावते.
• ती देवप्रयाग येथे भागीरथी नदीला मिळते, त्यानंतर तिला गंगा असे म्हणतात.
• मंदाकिनी, नंदकिनी आणि पिंडर या तिच्या मुख्य उपनद्या आहेत.
• भागीरथी नदी ही गंगेच्या दोन महत्त्वाच्या प्रवाहांपैकी एक आहे जी देवप्रयाग येथे अलकनंदाला मिळते आणि गंगा तयार होते.
• उत्तराखंडच्या उत्तरकाशी जिल्ह्यातील चौखंबा शिखराच्या पायथ्याशी 3892 मीटर उंचीवर, गौमुख येथे गंगोत्री हिमनदीच्या पायथ्याशी ते उगम पावते.
  • धौलीगंगा नदी वसुधारा तालातून उगम पावते, कदाचित उत्तराखंडमधील सर्वात मोठे हिमनदीचे तलाव.
• ही अलकनंदाच्या महत्त्वाच्या उपनद्यांपैकी एक आहे, दुसरी नंदकिनी, पिंडर, मंदाकिनी आणि भागीरथी आहे.
• रैनी येथे धौलीगंगा ऋषीगंगा नदीला मिळते.
• देवप्रयाग येथे भागीरथी अलकनंदाला भेटते. पुढे ती गंगा म्हणून ओळखली जाते.
• अलकनंदाचा उगम बद्रीनाथच्या वर असलेल्या सतोपंथ हिमनदीमध्ये आहे.
• अलकनंदामध्ये धौली आणि विष्णू गंगा यांचा समावेश होतो जो जोशीमठ किंवा विष्णू प्रयाग येथे मिळतो.
• अलकनंदाच्या इतर उपनद्या जसे की पिंडर कर्ण प्रयाग येथे तिला मिळते तर मंदाकिनी किंवा काली गंगा तिला रुद्र प्रयाग येथे मिळते.
• गंगा हरिद्वारच्या मैदानात प्रवेश करते.

योग्य उत्तर नर्मदा आहे.

• नर्मदा:
  • त्याला रेवा आणि नरबदा असेही म्हणतात.
  • मध्य प्रदेश आणि गुजरात राज्यासाठी दिलेल्या प्रचंड योगदानामुळे याला "मध्य प्रदेश आणि गुजरातची जीवनरेषा" म्हणूनही ओळखले जाते.
  • हे अनूपपूर जिल्ह्यातील अमरकंटक पठारावरून आहे.
  • ती उत्तर भारत आणि दक्षिण भारतामधील पारंपारिक सीमा बनवते आणि खंभातच्या आखातातून अरबी समुद्रात जाण्यापूर्वी 1,312 किमी लांबीच्या पश्चिमेकडे वाहते.
  • ती तापी नदी आणि मही नदीसह पश्चिमेकडे वाहते.
  • एका फाट्याच्या दरीने ही नदी तयार केली आहे, आणि ती ताप्तीसह डेल्टा तयार करत नाही, ती प्रामुख्याने डेल्टाशिवाय सर्वात मोठी नदी बनते .
• तापी:
  • ही मध्य भारतातील एक नदी आहे.
  • ही नदी गोदावरी आणि नर्मदा यांच्या मध्ये वाहते.
  • ते अरबी समुद्रात वाहून जाण्यापूर्वी पश्चिमेकडे वाहते.
  • नदीची लांबी 724 किमी आहे.
  • मध्य प्रदेशातील बैतुल जिल्ह्याजवळील मुलताई गावातून त्याचा उगम होतो.

Additional Information 

• https://knowindia.gov.in/general-information/length-of-some-important-indian-rivers.php

यमुना हे योग्य उत्तर आहे.

Key Points

• यमुना ही भारतातील एक नदी आहे.
• ही गंगा नदीची सर्वात मोठी उपनदी आहे.
• ती यमुनोत्री या ठिकाणी उगम पावते आणि प्रयागराज येथे गंगेला मिळते.
• ती उत्तरेकडून दक्षिणेकडे वाहते.
• चंबळ, सेंगर, छोटी सिंधू, बेटवा आणि केन या  तिच्या प्रमुख उल्लेखनीय उपनद्या आहेत.
• दिल्ली आणि आग्रा ही यमुनेच्या काठावरील प्रमुख शहरे आहेत. 

योग्य उत्तर पर्याय 4 आहे.

Key Points

• गंगा उत्तराखंड राज्यातील उत्तरकाशी जिल्ह्यातील गोमुखजवळील गंगोत्री हिमनदीतून उगवते.
• देवप्रयाग ही भागीरथी आणि अलकनंदा या दोन पवित्र नद्यांचा संगम आहे.
• बद्रीनाथच्या वाटेवरील हा पहिला प्रयाग आहे. या संगमानंतर नदीला गंगा म्हणून ओळखले जाते
• एकूण लांबी: 2,510 किमी.
• पाच प्रयाग:
  • देवप्रयाग येथे भागीरथी नदी आणि अलकनंदा नदी एकत्र येतात.
  • रुद्रप्रयाग येथे मंदाकिनी नदी आणि अलकनंदा नदीला मिळते.
  • नंदाप्रयाग येथे, नंदाकिनी नदी आणि अलकनंदा नदीला मिळते.
  • कर्णप्रयाग येथे पिंदर नदी आणि अलकनंदा नदीला मिळते.
  • विष्णुप्रयाग येथे धौलीगंगा नदी आणि अलकनंदा नदीला मिळते.

योग्य उत्तर ब्रह्मपुत्रा आहे.   Key Points

• माजुली हे आसाममधील ब्रह्मपुत्रा नदीच्या मध्यभागी वसलेले एक मोठे नदीचे बेट आहे.
  • माजुली हे जगातील सर्वात मोठे नदी बेट म्हणून दर्शविले जाते.
  • ब्रह्मपुत्रा नदी आणि तिच्या उपनद्यांची विशेषतः लोहित नदीची दिशा आणि क्षेत्रफळ बदलल्यामुळे हे बेट कालांतराने तयार झाले आहे.
  • माजुलीला 'आसामची सांस्कृतिक राजधानी' असेही म्हणता येईल.
  • माजुली जोरहाट जिल्ह्याच्या उत्तरेकडील भागात स्थित आहे आणि ब्रह्मपुत्रा नदीने मुख्य भूमीपासून वेगळे केले आहे.

Additional Information 

• ब्रह्मपुत्रा नदी तिबेट, भारत आणि बांगलादेशमधून वाहते.
  • ब्रह्मपुत्रा हिमालयाच्या उत्तरेला तिबेटच्या पुरंग जिल्ह्यातील मानसरोवर सरोवराजवळ उगम पावते, जिथे ती यारलुंग त्सांगपो म्हणून ओळखली जाते.
  • तिबेटमध्ये वाहणारी ही नदी भारताच्या अरुणाचल प्रदेशात प्रवेश करते.
  • आसामच्या खोऱ्यात वाहताना तिला ब्रह्मपुत्रा म्हणतात आणि नंतर बांगलादेशात प्रवेश करताच तिला जमुना म्हणतात.