Question
Download Solution PDFखालीलपैकी कोणत्या प्राथमिक समाजीकरण अभिकरण मुलांसाठी आहेत?
This question was previously asked in
CTET Paper 1 - 30th Dec 2021 (English-Hindi-Sanskrit)
Answer (Detailed Solution Below)
Option 4 : कुटुंब आणि शेजारी
Free Tests
View all Free tests >
CTET CT 1: TET CDP (Development)
73.3 K Users
10 Questions
10 Marks
8 Mins
Detailed Solution
Download Solution PDFसमाजीकरण ही अशी प्रक्रिया आहे जिथे एक मूल इतरांशी जुळवून घेण्यास आणि संबंध ठेवण्यास शिकतो. अगदी असहाय्य मानवी बालकाचे रूपांतर आत्मभान, ज्ञानी व्यक्तीत करणाऱ्या, आपल्या समाजाच्या संस्कृतीच्या पद्धतिमध्ये निपुण असलेल्या अशा प्रक्रियेशी निगडित आहे.
- एका पिढीकडून दुसऱ्या पिढीकडे संस्कृतीचे जाणे म्हणजे समाजीकरण असेही मानले जाते.
- मुलांना एकत्र खेळताना पाहून समाजीकरणाचा बाल विकासावर कसा परिणाम होतो याची मौल्यवान अंतर्ज्ञान मिळते आणि त्यांच्या जडणघडणीच्या काळात, मुले इतर मुलांशी गट संवाद साधून त्यांची बहुतेक सामाजिक कौशल्ये आत्मसात करतात.
Key Points
समाजीकरणचे प्रकार आणि गुमस्ता:
प्राथमिक सामाजीकरण: हे बाल्यावस्था आणि बालपणात घडते. हे त्या प्रक्रियेचा संदर्भ देते जिथे बालपणाच्या सुरुवातीच्या काळात मुलांचे कुटुंबाद्वारे समाजीकरण होते.
- हे ठळकपणे अधोरेखित करते की प्राथमिक समाजीकरणाच्या प्रक्रियेतील मुख्य गुमस्ता म्हणजे कुटुंब किंवा शेजार.
- उदाहरणार्थ, कुटुंबातील अगदी लहान मुलाला त्याच्या संस्कृतीचे फारसे ज्ञान नसते. एखाद्या विशिष्ट समाजात काय स्वीकारले जाते आणि काय नाही, याची माहिती कुटुंबामार्फतच मुलाला मिळते.
दुय्यम समाजीकरण: एकदा बाल्यावस्था टप्प्यातून बालपणात गेल्यानंतर व परिपक्वतेपर्यंत हे घडते. हे शिक्षण आणि समवयस्क गटांसारख्या गुमस्ताद्वारे नंतरच्या वर्षांत सुरू होणार्या प्रक्रियेचा संदर्भ देते.
- या टप्प्यात कुटुंबापेक्षा, शाळा आणि समवयस्क गटासारखे समाजीकरणाचे इतर काही गुमस्ता मुलांच्या समाजीकरणात भूमिका बजावू लागतात.
- मित्र आणि समवयस्क मुलं दुय्यम समाजीकरण गुमस्ताचे काही उदाहरणे आहेत
- म्हणूनच, वर नमूद केलेल्या मुद्द्यांवरून, हे स्पष्ट होते की कुटुंब आणि शेजारी मुलांसाठी प्राथमिक समाजीकरण अभिकरण आहेत.
Last updated on Apr 30, 2025
-> The CTET 2025 Notification (July) is expected to be released anytime soon.
-> The CTET Exam Date 2025 will also be released along with the notification.
-> CTET Registration Link will be available on ctet.nic.in.
-> CTET is a national-level exam conducted by the CBSE to determine the eligibility of prospective teachers.
-> Candidates can appear for CTET Paper I for teaching posts of classes 1-5, while they can appear for CTET Paper 2 for teaching posts of classes 6-8.
-> Prepare for the exam with CTET Previous Year Papers and CTET Test Series for Papers I &II.