Disadvantaged Learner MCQ Quiz in मराठी - Objective Question with Answer for Disadvantaged Learner - मोफत PDF डाउनलोड करा

'वंचित' या शब्दाचा अर्थ समाजातील इतर लोकसंख्येच्या तुलनेत आर्थिक, सामाजिक आणि व्यावसायिकदृष्ट्या प्रतिकूल परिस्थितीत असलेल्या वंचित लोकांचा आहे. वंचित विभाग/पार्श्वभूमी म्हणजे केवळ कमी उत्पन्न नाही, तर त्यात कमी शैक्षणिक उपलब्धी, गरिबी, खराब आरोग्य, आर्थिक असुरक्षितता इत्यादींचा समावेश होतो.

सामाजिकदृष्ट्या वंचित मूल म्हणजे जो समाजाच्या सामाजिक आणि आर्थिकदृष्ट्या मागासलेल्या घटकातील आहे, जो एका किंवा दुसर्‍या प्रकारच्या वंचितांमुळे शाळेचा फायदा घेऊ शकत नाही.

अशी मुले एकत्रित शैक्षणिक तूट, शाळा सोडण्याचे उच्च प्रमाण आणि बौद्धिक कार्यामध्ये प्रगतीशील घट दर्शवतात.

Key Points

सामाजिकदृष्ट्या वंचित मुलाच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी धोरणे:

• अशा मुलामध्ये मागासलेपणा, निराशा, आक्रमकता, अपराधीपणा, न्यूनगंड, परकेपणा आणि प्रेरणेचा अभाव अशी वैशिष्ट्ये असतात.
• शिक्षकाने त्यांच्याबद्दल अधिक जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे आणि त्यांना वर्ग चर्चेत समाविष्ट केले पाहिजे.
• शिकण्याची आवड शिक्षकाद्वारे निर्माण केली पाहिजे, आत्मविश्वास, स्वाभिमान आणि सांस्कृतिक ओळख विकसित करण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे.
• अभ्यासक्रम विशिष्ट आणि गरजा आणि वास्तविक जीवनातील अनुभवांशी संबंधित असावा.
• हस्तकौशल्ये, जीवन कौशल्ये आणि तांत्रिक कार्यक्षमता शिकण्यावर भर दिला पाहिजे.
• सामाजिकदृष्ट्या वंचित मुलांसाठी एकतर नवीन शाळा उघडून, त्यांना निवासी सुविधा उपलब्ध करून देऊन किंवा मुक्त शिक्षण पद्धती (मुक्त शाळा, अनौपचारिक शिक्षण केंद्रे) निवडणे यासारख्या उपायांचा वापर केला जाऊ शकतो.

अशाप्रकारे वर नमूद केलेल्या मुद्द्यांवरून हे स्पष्ट होते की 'वंचित' पार्श्वभूमीतील मुलांची काळजी घेण्यासाठी शिक्षकाने त्यांच्याबद्दल अधिक जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे आणि त्यांना वर्गातील चर्चेत सहभागी करून घेतले पाहिजे.

सामाजिकदृष्ट्या वंचित मूल म्हणजे जो समाजाच्या सामाजिक आणि आर्थिकदृष्ट्या मागासलेल्या घटकातील आहे, जो एका किंवा दुसर्‍या प्रकारच्या वंचितांमुळे शाळेचा फायदा घेऊ शकत नाही.

अशी मुले एकत्रित शैक्षणिक तूट, शाळा सोडण्याचे उच्च प्रमाण आणि बौद्धिक कार्यामध्ये प्रगतीशील घट दर्शवतात.

Key Points

सामाजिकदृष्ट्या वंचित मुलाच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी धोरणे:

• अशा मुलामध्ये मागासलेपणा, निराशा, आक्रमकता, अपराधीपणा, न्यूनगंड, परकेपणा आणि प्रेरणेचा अभाव अशी वैशिष्ट्ये असतात.
• शिक्षकाने त्यांच्याबद्दल अधिक जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे आणि त्यांना वर्ग चर्चेत समाविष्ट केले पाहिजे.
• शिकण्याची आवड शिक्षकाद्वारे निर्माण केली पाहिजे, आत्मविश्वास, स्वाभिमान आणि सांस्कृतिक ओळख विकसित करण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे.
• अभ्यासक्रम विशिष्ट आणि गरजा आणि वास्तविक जीवनातील अनुभवांशी संबंधित असावा.
• हस्तकौशल्ये, जीवन कौशल्ये आणि तांत्रिक कार्यक्षमता शिकण्यावर भर दिला पाहिजे.
• सामाजिकदृष्ट्या वंचित मुलांसाठी एकतर नवीन शाळा उघडून, त्यांना निवासी सुविधा उपलब्ध करून देऊन किंवा मुक्त शिक्षण पद्धती (मुक्त शाळा, अनौपचारिक शिक्षण केंद्रे) निवडणे यासारख्या उपायांचा वापर केला जाऊ शकतो.

अशाप्रकारे वर नमूद केलेल्या मुद्द्यांवरून हे स्पष्ट होते की 'वंचित' पार्श्वभूमीतील मुलांची काळजी घेण्यासाठी शिक्षकाने त्यांच्याबद्दल अधिक जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे आणि त्यांना वर्गातील चर्चेत सहभागी करून घेतले पाहिजे.

'वंचित' या शब्दाचा अर्थ समाजातील इतर लोकसंख्येच्या तुलनेत आर्थिक, सामाजिक आणि व्यावसायिकदृष्ट्या प्रतिकूल परिस्थितीत असलेल्या वंचित लोकांचा आहे. वंचित विभाग/पार्श्वभूमी म्हणजे केवळ कमी उत्पन्न नाही, तर त्यात कमी शैक्षणिक उपलब्धी, गरिबी, खराब आरोग्य, आर्थिक असुरक्षितता इत्यादींचा समावेश होतो.

सामाजिकदृष्ट्या वंचित मूल म्हणजे जो समाजाच्या सामाजिक आणि आर्थिकदृष्ट्या मागासलेल्या घटकातील आहे, जो एका किंवा दुसर्‍या प्रकारच्या वंचितांमुळे शाळेचा फायदा घेऊ शकत नाही.

अशी मुले एकत्रित शैक्षणिक तूट, शाळा सोडण्याचे उच्च प्रमाण आणि बौद्धिक कार्यामध्ये प्रगतीशील घट दर्शवतात.

Key Points

सामाजिकदृष्ट्या वंचित मुलाच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी धोरणे:

• अशा मुलामध्ये मागासलेपणा, निराशा, आक्रमकता, अपराधीपणा, न्यूनगंड, परकेपणा आणि प्रेरणेचा अभाव अशी वैशिष्ट्ये असतात.
• शिक्षकाने त्यांच्याबद्दल अधिक जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे आणि त्यांना वर्ग चर्चेत समाविष्ट केले पाहिजे.
• शिकण्याची आवड शिक्षकाद्वारे निर्माण केली पाहिजे, आत्मविश्वास, स्वाभिमान आणि सांस्कृतिक ओळख विकसित करण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे.
• अभ्यासक्रम विशिष्ट आणि गरजा आणि वास्तविक जीवनातील अनुभवांशी संबंधित असावा.
• हस्तकौशल्ये, जीवन कौशल्ये आणि तांत्रिक कार्यक्षमता शिकण्यावर भर दिला पाहिजे.
• सामाजिकदृष्ट्या वंचित मुलांसाठी एकतर नवीन शाळा उघडून, त्यांना निवासी सुविधा उपलब्ध करून देऊन किंवा मुक्त शिक्षण पद्धती (मुक्त शाळा, अनौपचारिक शिक्षण केंद्रे) निवडणे यासारख्या उपायांचा वापर केला जाऊ शकतो.

अशाप्रकारे वर नमूद केलेल्या मुद्द्यांवरून हे स्पष्ट होते की 'वंचित' पार्श्वभूमीतील मुलांची काळजी घेण्यासाठी शिक्षकाने त्यांच्याबद्दल अधिक जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे आणि त्यांना वर्गातील चर्चेत सहभागी करून घेतले पाहिजे.